Uluslararası İlişkiler

LÜTFEN SADECE BAŞLIKLARIN BULUNDUĞU BU SAYFAYA VERİ GİRMEYİNİZ.

Uluslararası İlişkiler Tarihi

Somali İç Savaşı

Arap Baharı

Sokullu Mehmed Paşa

Sokollu Mehmet Paşa, 1506 yılında Bosna'nın Sokoloviç kasabasında doğmuş devşirme olarak Edirne'ye getirilmesinin ardından Türk-İslam kültürü ile yetiştirilmiştir. Barbaros Hayreddin Paşa'nın ölümünün ardından Kaptan-ı Derya olmuştur. Daha sonra Rumeli Valisi olan Sokullu, ilk önemli başarısını Tameşvar Kalesi'nin fethiyle elde etmiştir. Bunun yanında İstanbul Tersanesini genişleterek yenilemiş fethin ardından vezirlik makamına getirilmiştir. Sokullu Mehmed Paşa, 1561 yılında Kanuni Sultan Süleyman'ın torunu ve II. Selim'in kızı Esmehan Sultan ile evlenmiştir. İkinci vezirliği sırasında Semiz Ali Paşa'nın ölümü üzerine 1564'te sadrazam olan Sokollu Mehmet Paşa, Kanuni Sultan Süleyman'ın son seferi olan Zigetvar Kalesi'nin fethini de padişah öldükten sonra idare etmiştir. Kanuni'nin yerine II. Selim'i tahta çıkaran Sokullu, bu dönemde de sadrazamlık görevini sürdürmüş, Don ve Volga ırmakları arasında açmayı düşündüğü kanal projesinin yanı sıra Süveyş Kanalı'nı da açmayı planlamıştır. Bu planını gerçekleştirebilmek için Sudan'ı ele geçirmiştir. Sokullu, 1574 yılında ölen II. Selim'in yerine geçen III. Murad döneminde de sadrazamlığını sürdürmüştür. Sokullu Mehmet Paşa, 1579 yılında öldürülmesinin ardından Eyüp'te defnedilmiştir.

Kızılhaç

Savaştan ve doğal afetlerden zarar görenlere yardım etmek amacıyla kurulmuş uluslararası dernektir. Hristiyan uluslarda Kızılay’ın karşılığıdır. 1863’te Cenevre’de kurulmuş, yansız, gönüllü bir yardım kuruluşudur. Örgütün görevi, savaşta yara alanlara, tutsak düşenlere hem savaş, hem de barış zamanlarında sivillere renk, ulus ve dinlerine bakılmaksızın yardım etmektir. Kızılhaç pek çok ulusal insancıl yardım kurumunu çatısı altında toplayan bir örgüttür. 1980’de Kızılhaç ile ilişkiye geçen ülkelerin sayısı 145’e ulaşmıştır. Kızılhaç 1859 Solferino Savaşı’nda kendi başına bırakılmış on binlerce yaralının durumundan etkilenen İsviçreli banker Jean Henri Dunant’ın (1828 -1910) girişimleriyle kurulmuştur. Nobel Ödülü’nü de kazanan Dunant, halk ile yerel doktorların yardımıyla, ivedilikle yapılması gereken yardımları örgütlemiş, hasta ve yaralı askerlere yardımda bulunulması için ulusal yardım örgütlerinin kurulmasını önermiştir. Dunant ve dört İsviçre yurttaşı, ileride Kızılhaç’a dönüşecek bir komite oluşturmuşlardır. Bu komite 1863’te İsviçre Hükümeti’nin desteğiyle uluslararası bir konferans düzenlenmiş, Konferanstan sonra ilk Cenevre Sözleşmesi hazırlanmıştır. Sözleşme, savaş sırasında karada yaralananların bakımıyla işbirliği yapan yardım kuruluşlarına yasallık kazandırılmasına ilişkin düzenlemeler getirmiştir. Bu dönemde örgütün amblemi olarak beyaz fon üzerinde kızıl bir haç (İsviçre bayrağındaki görüntünün tersi) seçilmiş ve bu amblemin ticari amaçlarla kullanımı yasaklanmıştır. Yıllar boyunca yapılan çeşitli uluslararası sözleşmeler örgütün kapsamını genişleterek ikinci Cenevre Sözleşmesi’ne (1899), deniz savaşlarında zarar görenlerin bakımı, hastanelerin ve sağlık görevlerinin güvence altma alınması, üçüncüsüne (1929) savaş tutsaklarının geleceği ve dördüncüsüne (1949), savaş sırasında sivillerin korunmasıyla ilgili kuralları getirilmiştir. Bu anlaşmalar, ilgililer olayı “savaş durumu” saysalar da, saymasalar da herhangi bir silahlı çatışmada işlerlik kazanmıştır. Uluslararası alanda etkinlik gösteren örgüte hükümetler ve ulusal kuruluşlar para yardımı sağlamıştır. Örgütün bayrağı üzerindeki haç, Hristiyanlığın simgesiyle ilişkili olmamakla birlikte Müslüman ülkeler genellikle amblem olarak kızıl bir ayı seçmişlerdir. İran ise İslâm Devrimi’ne kadar kızıl bir arslan ve güneşi kullanmıştır. Bugün İran’ın amblemi de kızılaydır (Hilal-ı Ahmer)

Fukuyama

Francis Fukuyama, 1952 yılında Şikago`da doğmuştur. Lisansını Cornell Üniversitesinde; doktorasını da Harvard Üniversitesinde yapmıştır. ABD Dışişleri Bakanlığında Politika Planlama Dairesinde Ortadoğu uzmanı ve Genel Direktör Yardımcısı olarak çalışmıştır. 1981-1982 yıllarındaki Mısır-İsrail Görüşmelerine ABD heyeti üyesi olarak katılmıştır. Fukuyama; demokratik devletin temel özelliklerini rasyonellik, homojenlik ve evrensellik olarak belirlemektedir. Demokrasi ilkelerine göre işleyen bir devlet, yarışan çıkarları insan olma kimliği çerçevesinde birleştirip, açık ve net ilkelere dayanmakta, kişiler arasındaki eşitsizliği kaldırarak sınıfsız bir toplum yaratmakta ve yurttaşlar arasında dil, din, ırk veya başka farklılıkları gözetmeden, eşit hak ve özgürlüklerden yararlanmasını sağlamaktadır. Fukuyama, temel hak ve özgürlükler kategorisini, mülkiyet, düşünme, açıklama, istediği dine mensup olup bu dinin gereklerini yerine getirme, siyasi iktidara katılm haklarıyla çizmiştir.

Kosova Sorunu

Kosova Sorunu, Osmanlı Devleti 'nin 1912- 1913 Balkan Savaş’ı sonrasında bölgeden çekilmesine kadar gitmektedir. Kosova toprakları, tarihsel süreç içinde Bulgarlar, Makedonlar, Bizanslılar ve Slavlar arasında el değiştirdi. 13. yüzyılda Sırp Krallığı 'nın hakimiyetine girdi. Kosova'daki Sırp hakimiyeti, bölgenin tarihinde bir dönüm noktası olan I. Kosova Savaşı’yla (1389) sona erdi. Bu savaşın sonucunda bölgede yaklaşık beş yüz yıl sürecek olan Osmanh hakimiyeti başladı. Fatih Sultan Mehmed'in 1459'da Sırp Krallığı’nı tamamen ortadan kaldırmasından sonra bölge Osmanlı idari yapısı içinde Vulçitrin ve Üsküp olmak üzere iki sancaga ayrıldı. Tanzimat'tan sonra ise merkezi Sofya olan Kosova Vilayeti kuruldu. Sırplar ve Arnavutlar Kosova’nın savunmasında beraber savaşmışlar ancak Arnavutların büyük çoğunluğu özellikle din birliği nedeniyle hakimiyeti daha kolay kabullenirken, Sırplar tarih boyunca Kosova’yı milli bir sembol haline getirmiştir. Her iki tarafın temel iddiaları da bu toprakların kendi uluslarına ait olduğudur. Arnavutlar bunu bölgenin en eski yerlileri olan İliryalılardan olmalarına dayandırırken Sırplar da bölgedeki eski manastırlar ve kiliselerin varlığını bölgedeki yerleşimlerinin kanıtı olarak göstermektedirler. Tarihsel süreç içerisinde Kosova Sorununun ortaya çıkmasının nedenleri; Yükselen Milliyetçilik akımlarıdır. Bu milliyetçilik akımları iki farklı toplumun milliyetçiliği olarak ortaya çıkmıştır. Bunlardan birincisi Sırp Milliyetçiliği diğeri ise Arnavut Milliyetçiliğidir. Diğer bir neden ekonomik kaynaklıdır. Özellikle Yugoslavya’nın dağılması hatta öncesinde Tito’nun ölmesi kurulmuş olan sistemi ve ekonomik dengeyi bozucu en önemli unsurlar olmuştur. Bir diğer neden ortak bir Yugoslav üst kimliğinin oluşturulamamış olmasıdır. Son olarak ise, Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından oluşturulan yeni dünya düzenidir. Kosova, 17 Şubat 2008 tarihinde bağımsızlığını ilan etti ve bu tarihten beri uluslararası camiada daha fazla ülke tarafından tanınan bağımsız bir devlettir.