Alexander Parvus

From TUİÇ Sözlük
Jump to navigation Jump to search

Gerçek adı «Helphand» veya onun Rusça şekli ile «Gel fand» olan bu ünlü ve esrarengiz sosyologun takma adı «Parvus»dur. Rusya'da doğmuş, Almanya'da doktora yapmış, 1905 Rus devrimine katılmış ,Sibirya'ya sürülmüş, oradan kaçarak Almanya'da ve İsviçre'de sosyalistlere katılmıştır. Kendisini iyi yetiştirmiş, korkunç bir enerjiye sahip olduğu anlaşılan Parvus, bir zamanlar Trotsky'nin arkadaşı idi. Ona göre Rusya'daki köylüler «sadece siyasi anarşiyi arttırmak ve böylece hükümeti zayıflatmak vaziyetindedirler; onlar, tutarlı, ihtilâlci bir ordu teşkil etmezler». Parvus Almanya'ya gittiğinde Sosyal Demokratlar arasında nüfuz kazandı ve onların en sol ucunda yer aldı. Bolşevikler ve diğer Rus sosyalistleri ile Alman Sosyal Demokratları arasında, bir bağ kurdu, irtibat sağladı. 1909'da Selânik'de Benaroi'nin başkanlığında, çokluğu Rum, Yahudi ve Bulgarlardan oluşan bir grup, sosyalist bir parti kurdu. Bu tehlike, Türk topraklarına yaklaşır da hiç etkisi dokunmaz olur mu? O, Türk'lerin yapacağı işleri şöyle sıralıyordu: Avrupa sömürgeciliğinin boyunduruğundan, kapitülasyonlardan, Osmanlı borçlarından kurtulmalı, demokratik, millî bir devlet kurmalı ve İngiltere ile Almanya arasında çıkacak bir Almanya safında yer almalıdır. Parvus, Türkiye'de açıklamamakla beraber, «sosyalist devrim için tek şansı, emperyalist devletler arasında büyük bir dünya savaşının patlamasında» buluyordu. Parvus, İstanbul'da Türkçüleri ve siyonistleri tanıdığı halde, bu muhtırasında Kafkas Müslümanları ile siyonistlerden fazla iyimserlikle söz etmez» Burada, Türkçülük hareketi liderlerinin Parvus'la, Yahudilerle, siyonistlerle sıkı temasta bulunduklarını söyleyerek, Türkçülüğün, Yahudilikten doğma bir görüş olduğunu, üstü kapalı şekilde ima ediyor. Bunu daha açık şekilde söyleyenler de vardır. Vambery' nin, Leoıı Cahun'un, Tekinalap (Moiz Cohen)in ve hattâ Durkheim' in da Yahudi olduğunu söyleyerek, Türkçülük fikrim yıkmaya çalışanlar görülmektedir.[1]