Birleşmiş Milletler

From TUİÇ Sözlük
Jump to navigation Jump to search

24 Ekim 1945'te Çin, ABD, SSCB, Fransa, İngiltere ve Türkiye de dahil diğer kurucu ülkelerin girişimiyle kurulmuş uluslararası bir örgüttür. Birleşmiş Milletler kendini "adalet ve güvenliği, ekonomik kalkınma ve sosyal eşitliği uluslararasında tüm ülkelere sağlamayı amaç edinmiş global bir kuruluş" olarak tanımlamaktadır. [1] Birleşmiş Milletler ifadesi ilk kez ABD Başkanı Franklin Roosevelt tarafından kullanılmış ve 2. Dünya Savaşı'nın ardından kurulması için çalışmalara başlanmıştır. Örgütün genel merkezi New York'ta yer almaktadır. Birleşmiş Milletler’in Antlaşmada belirtilen resmi dilleri Çince, İngilizce, Fransızca, Rusça ve İspanyolca’ dır. Arapça daha sonra Genel Kurul, Güvenlik Konseyi ve Ekonomik ve Sosyal Konsey’in resmi dili olarak eklenmiştir. BM’nin çalışma dilleri ise İngilizce ve Fransızcadır.[2] Örgütten Vatikan'ın çıkarılmasıyla ve en son örgüte Karadağ'ın katılmasıyla üye sayısı 192 oldu. Her yıl 24 Ekim günü Birleşmiş Milletler Günü olarak kutlanılmaktadır. 1 Ocak 2017 itibariyle göreve başlayan son BM Genel Sekreteri Antonio Guterres idir.

Birleşmiş Milletler(BM), İkinci Dünya Savaşı sırasında yapılan diplomatik çalışmalar neticesinde 26 Haziran 1945’ te San Francisco’ da imzalanan ve 24 Ekim 1945’ te yürürlülüğe giren antlaşmayla kurulmuştur. 1952’den beri New York’ taki merkezinde faaliyet göstermektedir. ABD, SSCB, Çin, İngiltere ve Fransa BM’ in 5 kurucu üyesidir. Bu devletler Güvenlik Konseyi’ nin de 5 daimi üyesidir. Örgütün iki temel organından bir diğeri ise Genel Kurul’ dur. Örgütün temel amacı dünya barışının korunması ve sürdürülmesidir. Bunu sağlamak için de ekonomik, sosyal ve kültürel alanda faaliyet gösteren 16 örgüt de BM Örgütüne özel bir statü ile bağlanmış durumdadır. MC’ den farklı olarak sadece barış ve güvenlik meseleleri üzerinde değil; cinsiyet ayrımcılığı, çocuk hakları, açlık vb. konular üzerine de eğilmiştir. BM’ ye üye olabilmek için antlaşmanın getirdiği yükümlülükler kabul edilmelidir. Güvenlik Konseyi’ nin tavsiye kararının alınması ve Genel Kurul’ da yapılan oylamada ⅔ çoğunluk sağlandığı takdirde devletler üye olmuş sayılmaktadırlar. Ağustos 2014 itibari ile BM’ nin 193 üyesi bulunmaktadır. [3]


  1. https://www.turkcebilgi.com/birle%C5%9Fmi%C5%9F_milletler
  2. http://www.unicankara.org.tr/today/1.htm
  3. Şaban Kardaş ve Ali Balcı, ‘’Uluslararası İlişkilere Giriş’’, Erdem Denk (Küre), Birleşmiş Milletler, İstanbul, 2014, s.541-553