Otoriteryanizm

From TUİÇ Sözlük
Jump to navigation Jump to search

Otoriteryanizm "üstten yönetme" ilişkin bir inanç ya da pratik demektir; bu yönetimde siyasal hükümranlık, topluma, rızası olmaksızın dayatılmaktadır. Otoritercilik bu nedenle otoriteden farklıdır. Otorite meşruiyete dayanır ve bu anlamda "aşağıdan" yükselir. Otoritercilik oldukça geniş bir yönetim sınıflamasıdır. Monarşik mutlakiyetçilikle, geleneksel diktatörlükle, askeri yönetimin çoğu biçimiyle ilişkilendirilebilir; yine sol kanat ve sağ kanat otoriteryanizm versiyonları, sırasıyla, komünizm ve kapitalizmle özdeşleştirilebilir, ilişkilendirilebilir. Ancak otoriteryanizm, devlet ile sivil toplum arasındaki ayrımı ortadan kaldırma gibi radikal bir amaçtan daha çok öncelikle muhalefetin ve siyasal özgürlüğün bastırılmasıyla ilgilenmesi bakımından totaliterizmden genellikle farklılaşır. Otoriter rejimler bu nedenle eniş bir ekonomik özgürlükler, dinsel özgürlükler ve diğer özgürlükler alanına hoşgörüyle yaklaşabilirler.

Otoritercilik anayasa öncesi ve demokrasi öncesi toplumların, genellikle monarşik yönetim ve aristokratik ayrıcalık biçimini alan hakim siyasal yönetim biçimi idi. Otoritercilik teorilerinin izi, bireysel özgürlüğe karşıt olarak, otorite ilkesine inancın, düzeni güvence altına almada tek güvenilir araç olduğunu ileri süren Joseph de Maistre (1753-1821) gibi düşünürlere kadar geriye götürülebilir. Ancak modern siyasette otoriteryanizm genellikle hem demokrasiden, hem de totalitarizmden farklılaşan bir rejim tipi olarak görülmektedir. Bununla birlikte terimin değeri şu olgu tarafından sınırlandırılmaktadır: Otoriter rejimler emir ve itaate dayanmalarına rağmen geniş bir yelpazeye yayılan siyasal ve ideolojik özellikler sergilemektedirler. [1]

  1. Andrew Heywood,Siyasetin ve Uluslararası İlişkilerin Temel Kavramları,2015: Palgrave Macmillan.