Uluslararası İlişkilerin Temel Kavramları

From TUİÇ Sözlük
Jump to navigation Jump to search

KAYNAK BELİRTİNİZ

Kaynak belirtiniz uyarısı, kaynak belirtilmeyen veya kaynağı yetersiz görülen sayfalar için kullanılır.

Kaynak belirtilmemesi durumunda sayfa silinecektir.

Şablon:Eksik

Temel Kavramlar

Güç

Güç kavramı,uluslararası ilişkilerde,kaynaklara (askeri ve ekonomik)erişim,kabiliyet,devletlerarası sisteme etkinin büyüklüğü olarak tanımlanır ve bunlar aracılığıyla ölçülür. Genellikle katı güç(ing. hard power) ve yumuşak güç(hafif güç)(ing. soft power) olarak ikiye ayrılır. Katı güç askeri faaliyetleri tanımlarken, hafif güç ise ekonomik,diplomasi ve kültürel etkiyi tanımlar.

Kutuplaşma

Kutuplaşma kavramı,uluslararası sistem içindeki güç düzenine işaret eder. Kavram özellikle Soğuk savaş döneminde iki süpergücün çekişme halinde bulunduğu iki kutuplu düzenle ortaya çıkmıştır. Bu kavram çerçevesinde 1945 öncesi sistem gücün büyük devletler tarafından paylaşılması sebebiyle çok kutuplu olarak isimlendirilir. Benzer biçimde SSCB'nin 1991'de dağılmasıyle ABD'nin tek süpergüç kalmasıyla oluşan düzen de pek çok akademisyen tarafından tek kutuplu sistem olarak adlandırılır.

Uluslararası Bağımlılık

Uluslararası bağımlılık, yani karşılıklı sorumluluk ve başkalarına bağımlı olma,çoğunluğun görüşüne göre uluslararası sistemin karakteridir. Bu görüşün savunucuları küreselleşmeye,özellikle ekonomik ilişkilere işaret ederek, Uluslararası örgütlerin rolünün ve uluslararası ilişkilerde giderek artan belirli ilkelerin kabul edilmesinin uluslararası sistemin ana ilkesinin uluslararası bağımlılık olduğunu belirtmektedirler.

Bağımlılık

Bağımlılık, uluslararası bağımlılıktan farklı bir şekilde, marksizmle yakından ilişkili bir teori olan bağımlılık teorisini belirtir. Bu teoriye göre gelişmiş merkez devletler, kendi refahları için, zayıf çevre devletleri sömürürler.


Kaynakça

1. http://www.wiki-zero.com/index.php?q=aHR0cHM6Ly90ci53aWtpcGVkaWEub3JnL3dpa2kvVWx1c2xhcmFyYXPEsV9pbGnFn2tpbGVy