Uluslararası İlişkiler

LÜTFEN İNDEKS SAYFALARINA TANIM GİRMEYİNİZ.

Uluslararası İlişkiler Tarihi

Somali İç Savaşı

Arap Baharı

Avrupa Birliği'nin Entegrasyonu

Paris Antlaşması(1951)

Fransa,Almanya, Italya, Benelux ülkeleri arasında imzalanan Paris Antlaşması Avrupa Ülkeleri arasında oluşan ilk entegrasyon hareketidir.Avrupa Birliği için atılan ilk adımdır. Antlaşma ile Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu kurulmuştur. Antlaşma 23 Temmuz 1952 yılında yürürlüğe girmiştir. Antlaşma’nın yürürlüğe girdikten sonra elli yıl boyunca yürürlükte kalması kararlaştırılmıştır. Paris Anlaşması metinleri 31 Ekim 1951 ile 16 Haziran 1952 tarihleri arasında tarafların yasama organlarınca onaylanmış ve 25 Eylül 1952’de AKÇT kurulmuş, Yüksek Otorite’nin Başkanlığına Jean Monnet atanmıştır. Topluluğun merkezi Lüksemburg olmasına rağmen, Ortak Meclis devamlı olarak Avrupa Konseyi’nin Strasbourg’taki salonunda faaliyetlerini yürütmektedir. Antlaşma’nın 1. Maddesinde[[1]] , Antlaşmaya taraf olan devletlerin kendilerini, ortak market, ortak hedefler ve ortak kurumlar temelinde bir araya getirdiğini belirtiyor. Topluluğun amacı ise 2. Madde de belirtilmiştir.

Buna göre Topluluğun amacı:

1-Ekonomik genişlemeye katkıda bulunmak

2-İstihdamın geliştirilmesi

3-Yaşam standartlarının yükseltilmesi olarak belirtilmiştir.

Antlaşmaya göre Topluluğun kurumlarını, Danışma Kurulu tarafından desteklenen bir Yüksek Makam; Ortak Meclis; üye ülkelerin bakanlarını içerecek olan Özel Konsey ve Adalet Divanı oluşturur.

Yüksek Makam, Antlaşmada belirtilen amaçların yerine getirilmesini temin etmekle yükümlüydü. Makam, altı yıllığına atanan dokuz üyeden oluşuyordu. Üyeler sadece üye ülkelerden olacak şekilde ve her üye ülkeden bir kişi olacak şekilde seçiliyordu.

Meclis, Üye Devletlerin temsilcilerden oluşan ve Antlaşma ile kendisine verilen denetleyici yetkilerini kullanıyordu.

Özel Konsey'in görevi ise özellikle üye ülkeler ile Yüksek Otorite arasındaki eylemlerin uyumlu hale getirilmesidir. Bu yüzden Konsey ile Yüksek Otorite birbirlerine danışırlar ve bilgi alışverişinde bulunurlar.

Mahkeme’nin görevi ise Antlaşma’nın uygulama düzenlemelerinin yorumlanması ve uygulanmasında hukukun üstünlüğünü sağlamaktır. Mahkeme, altı yıllığına atanan yedi yargıçtan oluşur.[[Institutions of the ECSC- https://www.cvce.eu/content/publication/1997/10/13/11a21305-941e-49d7-a171-ed5be548cd58/publishable_en.pdf ]]

Anonim,Avrupa Birliği’nin İlk Adımları, < http://www.mess.org.tr/media/filer_public/3c/85/3c85c5df-3721-4a36-80f0-9c2ce44bb779/ilkadimlar.pdf >,sitesinden erişilmiştir.

Tatoğlu, Emin(2006), Avrupa Birliği Tarihsel Gelişimi(1951-1995),< file:///C:/Users/Samsung/Downloads/190611.pdf >,

Novak,Petr(2018), The First Treaties, < http://www.europarl.europa.eu/ftu/pdf/en/FTU_1.1.1.pdf >,sitesinden erişilmiştir.

https://www.cvce.eu/content/publication/1997/10/13/11a21305-941e-49d7-a171-ed5be548cd58/publishable_en.pdf sitesinden erişilmiştir.

Institutions of the ECSC- https://www.cvce.eu/content/publication/1997/10/13/11a21305-941e-49d7-a171-ed5be548cd58/publishable_en.pdf

Roma Antlaşması (1957)

AKÇT’nin kurulmasından sonra AKÇT’ye taraf olan ülkeler; ekonomik bütünleşmeyi gerçekleştirmeden siyasi bütünleşme çabalarının başarısızlığa uğrayacağını anlamışlar ve bu doğrultuda ekonomik bütünleşme çabaları yoğunluk kazanmıştır. 1955 yılında Messina’da toplanan AKÇT’ye üye altı ülkenin Dışişleri Bakanları, kendi aralarında başkanlığını Belçika Dışişleri Bakanı Paul Henry Spaak’ın yaptığı bir komiteyi kurarak; Avrupa inşasında yeni adımların atılması için çalışmalar yapılmasını kararlaştırdılar. AKÇT’nin Danışma Komitesi; 1956 yılında Spaak Raporu diye bilinen stratejisini açıkladı. Spaak Raporu, iki alanda daha entegrasyona gidilmesini önerdi.

1) Nükleer Enerji üretimi.

2) Ortak bir pazarın oluşturulması.

Hazırlanan rapor, bu ülkeler tarafından olumlu olarak karşılandı. Bunun sonucunda AKÇT’ ye üye altı ülke 25 Mart 1957 tarihinde İtalya’nın başkenti Roma’da bir araya gelerek, Roma Antlaşmasını imzaladılar. Bu konferansta alınan kararlar ışığında, 1957 yılı Mart ayında Roma Antlaşmaları olarak bilinen, biri Avrupa Ekonomik Topluluğu’nu (AET), biri Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu’nu (EURATOM) yaratan antlaşmalar imzalanmıştır. 248 madde ve protokollerden oluşan Roma Antlaşması 1 Ocak 1958'de yürürlüğe girdi ve AET'ye hukuken uluslar üstü bir kuruluş olma niteliği kazandırdı. Roma Antlaşması; Fransa, Almanya, İtalya, Belçika, Lüksemburg ve Hollanda arasında imzalanmış olup, kömür ve çeliğin yanı sıra diğer sektörlerde de ekonomik bir birlik kurmayı amaçlamaktadır. Bugünkü Avrupa Komisyonu, Avrupa Parlamentosu, Avrupa Birliği Bakanlar Konseyi, Adalet Divanı gibi önemli AB kurumları büyük ölçüde, Roma Antlaşması ile şekillenmiştir. Roma Antlaşması ile genel olarak şunlar hedeflenmektedir:

- 12 yıl içinde iç pazarda ticarete yönelik tüm engellerin kaldırılıp, ortak bir pazar oluşturulması.

- 3. Ülkelere yönelik “ortak gümrük tarifesinin oluşturulması.

- Üye Ülkeler arasında malların, sermayenin, hizmetin ve kişilerin serbest dolaşımının önündeki engellerin kaldırılması.

- Ortak Tarım Politikasının oluşturulması.

- Avrupa Sosyal Fonu’nun ve Avrupa Yatırım Bankası’nın kurulması [[2]]

AB’nin İlk Adımları, “Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası”, http://www.mess.org.tr/media/filer_public/3c/85/3c85c5df-3721-4a36-80f0-9c2ce44bb779/ilkadimlar.pdf

Avrupa’da İkinci Ekonomik Birleşme: AKÇT ,“Yirmi Sekiz”, http://yirmisekiz.net/2016/10/10/avrupada-ikinci-ekonomik-birlesme-avrupa-komur-ve-celik-toplulugu-akct/

Boş Sandalye Krizi (1965)

Avrupa Birliği tarihindeki başlıca kriz örneklerinden birisi olan “Boş Sandalye Krizi”, dönemin Avrupa Komisyonu Başkanı Walter Hallstein’in Ortak Tarım Politikası (OTP) ile ilgili mali düzenlemeleri içeren önerisi ile başladı. Topluluğun öz kaynaklarının geliştirilmesini içeren bu öneri, ayrıca Avrupa Parlamentosu’nun bütçe üzerindeki yetkilerini genişletmekte ve Avrupa Komisyonu’nun rolünü güçlendirmekteydi. Walter Hallstein’ın bu önerisini, üye devlet hükümetlerine danışmadan bir Devlet Başkanı gibi hareket ederek almasına karşı çıkan Fransa Devlet Başkanı Charles de Gaulle, aynı zamanda Roma Antlaşması’nda 1 Ocak 1966’da yürürlüğe girmesi şarta bağlanan, birtakım konularda Konsey’de oy çokluğuyla karar alınması usulünün kullanımına da itiraz etmekteydi.

Charles de Gaulle’a göre, egemenlikten taviz verilmesi ve uluslararası bir örgütte yapılan karar oylamalarında azınlıkta kalınması kabul edilebilir bir şey değildi. Nitelikli çoğunluğa yönelik aleyhtarlığı ve AET yasaması üzerinde ulusal veto hakkı konusundaki ısrarcılığını devam ettiren de Gaulle, Temmuz 1965’ten Ocak 1966’ya kadar AET’nin Bakanlar Konseyi ve Daimi Temsilciler Komitesi (COREPER) toplantılarına katılmayı reddederek Konsey ve COREPER toplantılarını boykot etti ve görüşmelerde sandalyesinin boş kalmasına sebep oldu. Konsey’in yedi ay boyunca karar alma süreçlerini kilitleyen “boş sandalye krizi”, “Lüksemburg Uzlaşısı” ile sona erdi. 28-29 Ocak 1966’da Lüksemburg’da bir araya gelen AET dışişleri bakanları, OTP ile ilgili geçici mali düzenlemenin Avrupa Komisyonu ve Avrupa Parlamentosu’na tanınan ilave yetkiler olmaksızın uygulanmasına karar verirken, nitelikli çoğunluk ile ilgili olarak Lüksemburg Uzlaşısını kabul etti. Bu nitelikli çoğunluk konusunda anlaşmama anlaşmasıydı. Buna göre, nitelikli çoğunluk ilkesi geçerliliğini korurken, “çok önemli konularda, müzakerelerin oy birliği ile bir anlaşma sağlanana kadar devam etmesi gerektiği” kabul ediliyordu. Lüksemburg Uzlaşısı, üye devletlerin birbirlerinin çıkarları konusundaki bilincini yükseltirken diğer taraftan, hayati çıkarların söz konusu olmadığı konularda bile Konseyi oylamaya davet etmekteki gönülsüzlüklerini artırdı. Bu durum, uzun bir süre Konsey’de etkin bir şekilde karar alınabilmesinin önünü tıkadı.<ref>Selçuk Bayraktaroğlu, “AB Bakanlığı”, http://slcbayraktar.blogspot.com.tr/2013/11/avrupa-birliginde-gecmisten-bugune.html <ref>

AB Bütünleşmesinin Lüksemburg Uzlaşısı ile İmtihanı, Akademik Perspektif,http://akademikperspektif.com/2014/06/16/ab-butunlesmesinin-luksemburg-uzlasisi-ile-imtihani/, 01.02.2018

Anonim, The Empty Chair Crisis, < https://www.cvce.eu/en/education/unit-content/-/unit/02bb76df-d066-4c08-a58a-d4686a3e68ff/62cd6534-f1a9-442a-b6fb-0bab7c842180 >,erişim: 13 Ocak 2018

Anonim(2010), History:The Empty Chair Crisis, < https://www.europarltv.europa.eu/programme/others/history-the-empty-chair-crisis >,erişim: 13 Ocak 2018

Selçuk Bayraktaroğlu, “AB Bakanlığı”, http://slcbayraktar.blogspot.com.tr/2013/11/avrupa-birliginde-gecmisten-bugune.html