Niccolò Machiavelli

Niccolò Machiavelli (1469-1527), İtalyan siyasetçi, düşünür ve yazar. İtalyan Rönesans hareketinin en önemli figürlerindendir.

Hayatı

Niccolò di Bernardo dei Machiavelli, 3 Mayıs 1469'da İtalya'nın Floransa kentinde doğdu - İtalya'nın dört rakip şehir devletine bölündüğü ve dolayısıyla Avrupa'nın geri kalanındaki daha güçlü hükümetlerin var olduğu bir zamandı. Floransa Üniversitesi'ne gittiği tahmin edilmekte ve hümanist bir eğitim aldığını ortaya koyulmaktadır.

Bir avukatın oğlu olan Machiavelli'in kamu hayatına ilişkin bilgisi, zaman zaman onun için tehlikeli olan siyasi bakımdan istikrarsız Floransa'daki varlığından geliyordu. Floransa, önde gelen Medici ailesi ve destekçilerinin iktidardan uzaklaştırıldığı 1494'ten beri cumhuriyetçi bir hükümetin altındaydı. Bu süre zarfında Machiavelli, Florentine gonfaloniere Piero Soderini'nin himayesinde büyüdü. Machiavelli, Floransa'nın iktidardaki Medici ailesinin 1494'te geçici olarak düşmesinden sonra diplomat oldu. Medici ailesinin sürgünü sırasında, İtalya'nın Floransa Cumhuriyeti'nde 14 yıl boyunca bu pozisyonda görev yaptı. 1498-1512 arasında “second chancellor” olarak hizmet yaptı ve Fransa, Almanya ve İtalya'nın her tarafına görevle gönderildi. Ancak 1512'de, papalık birliklerinin yardımıyla Medici, cumhuriyetin silahlı kuvvetlerini yendi ve hükümeti feshetti. Machiavelli, rejim değişikliğinin doğrudan bir kurbanıydı: başlangıçta bir tür iç sürgüne gönderildi ve 1513'te Medici'ye karşı komplo kurduğundan şüphelenildiğinde, hapse atıldı ve birkaç hafta boyunca işkence gördü. Daha sonra Floransa dışındaki çiftliğe yerleşti.

Kısa süreli bir hapsedilişten sonra Machiavelli edebi kariyerine başladı. Başlıca eseri olan ve 1513'ün sonunda (ve belki de 1514'ün başlarında) yazılan, ancak 1532'de resmi olarak yayımlanan Prens (Il Prince), ağırlıklı olarak onun Cesare Borgia'nın devlet yöneticiliğine ve o dönemde egemen olan güç siyasetine ilişkin şahsi gözlemlerine dayanmaktadır. Başlangıçta Giuliano de'Medici'ye sunum için yazılmıştı; ancak Giuliano'nun ölümü üzerine Lorenzo'ya adanmışlık olarak değiştirildi. Kitap, geleceğin birleşik İtalyası'nın hükümdarı için bir rehber olması için kaleme alınmıştı.

Machiavelli diğer edebi faaliyetlere de yönlendi. Şiir, oyunlar ve kısa düzyazı yazdı. Savaş Sanatı üzerine bir çalışma yazdı (1521'de yayınlandı) ve biyografik ve tarihi eskizler üretti. En önemlisi, siyasi düşünceye diğer büyük katkısını cumhuriyetçi yönetimin ilkelerinin, Roma Cumhuriyeti'nin ünlü tarihçisinin yapıtına bir yorum olarak görülen bir açıklaması olan Titus Livy'nin On Kitabı Üzerine Söylemler'i yazdı. Prens'in aksine, Söylemler uzun bir süre boyunca yazıldı (belki 1514 veya 1515'te başlayıp 1518 veya 1519'da tamamlandı, ancak yine yalnızca 1531'de ölümünden sonra yayınlandı). Kitap, Machiavelli'nin bazı önde gelen Floransalı entelektüel ve politik figürlerin Cosimo Rucellai sponsorluğunda katıldığı gayri resmi tartışmalarla şekillenmiş olabileceğini düşünülmektedir.

"Makyavelist" sıfatı onun ardından "hilekarlık ve ikiyüzlülük" anlamlarında kullanılmaya başlamıştır. Eldeki çok sayıda mektup, gönderi ve ara sıra yazılan yazılar, siyasi görevlerinin yanı sıra kişilikleri ve kurumları analiz etme konusundaki keskin yeteneğine tanıklık etmektedir.

Machiavelli, sonraki yıllarında Floransa'nın hemen dışındaki küçük bir köyde yaşamıştır. Niccolo Machiavelli, 1527'de hayatını kaybetmiştir.

Düşünceleri

Machiavelli, politik düşüncenin laikleşmesi gerektiğini savunmuştur. Ancak Machiavelli kiliseye karşı olmasına ve laikliği savunmuş olmasına rağmen hükümdarların gerektiği zamanlarda dini kullanmaları gerektiğini söylemiştir. Ona göre hükümdar dindar gözükmeliydi; fakat dini buyrukları kimi zaman ihmal edebilirdi.

Yaşadığı dönemde İtalya’da siyasi bir birlik yoktu ve ona göre İtalya’da birliği sağlayacak tek şey mutlak monarşi idi. Bu ise ancak güçlü bir prens tarafından gerçekleştirilebilirdi. Bu büyük amaca ulaşacak olan prens, kendisini herhangi bir dini veya ahlaki kurala bağlı olarak görmemelidir.

Machiavelli, siyasi ahlak-din ikilemini savunan ilk düşünürdür. Machiavelli'ye göre; siyasetin temel kriteri iktidarı ele geçirmek ve mümkün olduğu kadar uzun süre kullanmaktır. Bu hedefe ulaşmak için ise tüm yollar meşrudur.

Erdem

Machiavelli’nin fikirlerinin en temeli erdemdir. Kısaca karakterize etmek zor olsa da, Makyavelci erdem; kendine güven, kendini kanıtlama, öz disiplin ve kendini tanıma ile ilgilidir. Machiavelli’ye göre erdem, kişinin kendisine veya sahip olduğu malvarlığına güvenmek anlamına gelir. Makul olarak, doğaya, servete, geleneğe, vb. güvenmek gibi her anlamda güveni reddetmek anlamına gelebilir. O halde erdemli olmak, sadece kendine güvenmek değil, aynı zamanda bağımsız olmak anlamına da gelebilir.

Öz disiplin, erdem, kişinin sınırlarının tanınmasını ve bu sınırlar içinde disiplinle çalışmasını içerir. Machiavelli'ye göre, erdem, kişinin içinde çalışması gereken sınırlamaların veya sınırlamaların tanınmasını içerir: yalnızca kişinin kendi sınırlarını değil, aynı zamanda geleneksel doğru ve yanlış anlayışları da dahil olmak üzere sosyal olanları da. Machiavelli, örneğin, bir prensin zulmü idareli ve uygun bir şekilde kullanması gerektiğinde ısrar eder; halka zulmetmeye çalışmaması gerektiğini; mallarını almaması; merhametli, sadık, dürüst, insancıl ve her şeyden önce dindar görünmesi gerektiğini; güvenilir olması gerektiğini söyler.

Son olarak; kendini tanıma, erdem, kişinin yeteneklerini bilmesini ve sağlam bir şekilde esnek olma paradoksal yeteneğine sahip olmayı içerir. Sürekli hareket halinde olmak yeterli değildir; ek olarak, kişi her zaman hazır ve başka bir yöne gitmeye istekli olmalıdır. Sadece birinin sınırlarını tanımak da yeterli değildir; kişi bir dezavantajı avantaja dönüştürmenin yollarını bulmaya her zaman hazır ve istekli olmalıdır. Erdem esneklik içerir; ancak bu hem disiplinli hem de iyimser bir esnekliktir. Dahası, ihtiyatlı olarak belirlenen parametreler içinde var olan ve bizim sorumlu olduğumuz bir esnekliktir. Erdemli olmanın anlamı, kendimizi ve evrendeki yerimizi anlamayı içerir.

İnsan Doğası

Tüm insan eylemlerinin doğayı taklit ettiğini söylediği için Machiavelli’nin politik felsefesinin anlaşılması önemlidir. Machiavelli’nin insan anlayışının özelliklerinden biri, insanları temelde edinici ve iştahlı olarak görmesidir. İnsan arzusunun kökeni, tüm arzular gibi asla tam olarak tatmin edilemeyen “edinme” arzusudur. İnsanlar yenilikten hoşlanır; özellikle yeni şeyleri veya sahip olmadıkları şeyleri arzularlar. Bu formülasyonlar prensipte entelektüel veya ruhsal şeylerin edinimi ile uyumluyken, Machiavelli'nin örneklerinin çoğunun, insanların tipik olarak maddi şeylerle meşgul olduğunu öne sürdüğünü belirtmek gerekir.

Machiavelli’ye göre insanlar genellikle aldatmaya açıktır. Ayrıca gördüklerine inanma eğilimindedirler. Bu duyarlılık, kendini kandırmaya kadar uzanır. İnsanlar zevkle kendilerini kandırırlar. Diğer yandan, Machiavelli’ye göre insanların çok az sağduyuları ama büyük hırsları vardır.

Machiavelli’nin insan doğası üzerine sözleri ahlaki alana yayılır. İnsanların kıskanç olduğunu ve genellikle korku yoluyla kontrol edilebileceğini söyler. Ona göre, insanlar iyiden çok kötülüğe eğilimlidir; ve zorunlu olarak iyileştirilmedikçe her zaman kötü olacaktır.

Prens

Diplomasi ve savaşın analizi çerçevesinde tanımlamaktadır. Niccolo Machiavelli, Prince adlı çalışmasında realizme yön verdiği önemli değerlendirmeler bulunmaktadır. Prens çalışması devletlerin yönetilme şeklini ele almaktadır.

Machiavelli'nin The Prince çalışmasında ele aldığı başlıca noktalar şöyledir:

1. Prens'in (devletin yönetenlerin) temel amacı kendini koruma ve yönetiminin sürdürülmesidir.

2. Prens, her zaman erdemli olmayı göze alamaz, çünkü çevremizdeki ve anlaştığımız kişiler erdemli değildir. Erdem, prensin ve hükümetinin hayatta kalmasına uygun olduğunda kullanılabilecek bir araç haline gelir. Machiavelli insan doğasının kararsız olduğunu düşünür, bu yüzden insanlar güvenilemez. Prensin bir rolü, toplumunun değişen isteklerini yerine getirmek için değil; güçlü, güvenli ve birleşik bir ülke yaratmak olmalıdır.

3. Bir prensin ilk ve en önemli özelliği Machiavelli'ye göre güvenlik ve güç olmalıdır. Machiavelli teorisinin en baskın yönü güçtür ve bu güç güvenli, birleşik prenslik için gereklidir. Bir prens, gücünü elde etmek ve korumak için her şeyi kullanmalıdır. Bunun nedeni, zayıflamış bir devletin hem iç hem de dış düşmanların hedefi olacak olmasıdır. Güç, ilk ve kesin güvenlik koşuludur.

4. Toplumun prense saygısı, sadakati ve korkusu olmalı. Prenslerine saygı ve sadakati olan birleşik bir toplum daima tehlikelere karşı birlikte hareket edecek ve prenslerinin politikalarını destekleyecektir. Bu, vatandaşların prenslerine olan inancı ve güvenine dayanmalıdır. Prens için sevilmektense korkulmak daha iyidir. Güvenlik yaratacak güçlü, acımasız bir prens en tercih edilendir.

Eserleri

• Prens

• Floransa'da Komplolar ve Karşı-komplolar Tarihi

• Askerlik Sanatı

• Titus Livius'un İlk On Yılı Üzerine Söylev

• Luccalı Castruccio Castracani'nin Yaşamı

• Floransa Tarihi

Ayrıca Bakınız

1. Niccolò Machiavelli hakkında: https://youtu.be/AOXl0Ll_t9s

2. BBC Belgeseli

Hazırlayan: Selin Dikmen