Joseph Goebbels

TUİÇ Sözlük sitesinden
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla

"Basın hükümetin kullanabildiği dev bir klavyedir." -Joseph Goebbels

Dr. Paul Joseph Goebbels (29 Ekim 1897, Rheydt (Mönchengladbach) - 1 Mayıs 1945, Berlin)

Joseph Goebbels, tam ismi Paul Joseph Goebbels. Adolf Hitler yönetimindeki Nazi Almanya’sının üçüncü Reich propaganda bakanıydı Usta bir hatip ve propagandacı olarak, genellikle Alman halkına Nazi rejiminin olumlu bir imajını sunmakla görevliydi. Hitler'in intiharının ardından, Goebbels, kendisini, eşi Magda Goebbelsi ve altı çocuğunu zehirleyip intihar etmeden önce bir gün Almanya şansölyesi olarak görev yapmıştır.

Erken Hayatı

Paul Joseph Goebbels, 29 Ekim 1897'de Almanya, Düsseldorf yakınlarındaki Mönchengladbach'ın güneyinde bir sanayi kasabası olan Rheydt'de doğdu.[1] Goebbels, dindar bir Katolik olan fabrika memuru Friedrich Goebbels ile Katharina Maria Odenhausen'in beş çocuğundan üçüncüsüydü. Ailesi ona iyi bir lise eğitimi verdi ve tüm eğitimi boyunca onun en büyük destekçisi oldu. Birinci Dünya Savaşı sırasında (muhtemelen çocukken çocuk felci geçirmesinin bir sonucu olarak) çarpık ayağı nedeniyle askerlik hizmetinden muaf tutuldu. Goebbels’in bu durumu daha sonra düşmanlarının şeytanın topal toynağı ve topallamasıyla paralellik kurmasını sağladı. Bu ilişkinin yanında bu kusur Goebbels'te yaşadığı talihsizliğin tazmini için güçlü bir istek uyandırarak hayatında önemli bir rol oynadı. [2] Goebbels, liseden mezun olduktan sonra, Heidelberg Üniversitesi’nde eğitimine devam etmiştir. Üniversitede özellikle tarih olmak üzere Alman filolojisi ve antik filoloji dersleri de almıştır. 1921'de Heidelberg Üniversitesi'nde 19. yüzyıl romantik draması üzerine yazdığı tezle "Alman Felsefesi" alanındaki doktorasını tamamlamış ve 1922'de Dr. Phil. ünvanını almıştır. [3] Doktora ünvanını alan Goebbels, eğitim hayatını tamamladıktan sonra Westdeutsche Landeszeutung gazetesinde kısa bir süreliğine gönüllü olarak çalışmıştır. Bir şeyler yazma isteği Goebbels'in ruhunda vardı. Hatta bu tutukuyu yarı otobiyografi kitabı olan "Michael"ı yazarak tatmin etti. Bu eserinde Goebbels'in bedensel engelinden, kısa boyundan, koyu ten rengi ve saçlarından dolayı ne kadar psikolojik bir bunalımda olduğu açıkça anlaşılmıştır. Goebbels bu eseri dışında roman ve oyun da yazmış fakat bu tutkusunu profesyonel seviyeye taşıyamamıştır. 1929'a kadar kitabını yayınlayacak birisini bulamamış oyunları ise hiç sahneye koyulmamıştır. Maddi sıkıntılar çeken Goebbels, bir bankada memurluk ve bir borsa şirketinde brokerlık da yapmıştır. Bu dönemde Friedrich Nietzsche, Oswald Spengler ve en önemlisi antisemitist Houston Stewart Chamberlain'dan oldukça etkilenen Goebbels'in politik görüşleri iyice oturmuştur.

Nazi Partisi Dönemi

Goebbels'in hem kendi kaderini hem de ülkesinin kaderini değiştirecek olan Nazi Partisi ile tanışması 1923 yılında olmuştur. Nazilerin farklı milliyetçilikleri ve komünistleri ezip geçmeleri Goebbels'de hayranlık uyandırmıştır. 1923 yılındaki birahane darbesindeki rolü sebebiyle suçlanan Adolf Hitler'in tutuklanması partiyi lidersiz bırakmıştır. 1924 yılının sonlarına doğru partiye üye olan Goebbels'in politik gelişimi Gregor Strasser sayesinde olmuştur. Bu isim Mart 1924'te Kuzey Almanya'nın Nazi organizatörü olarak görev yapmıştır. 1925 yılına geldiğimizde Goebbels partinin basın organlarından Nasyonel Sosyalist Mektuplar Gazetesi 'nde (National-sozialistische Briefe) editörlük yapmaya başlamıştır. Hitler’in hapisten çıkmasıyla beraber Goebbels, Hitler'in liderliğini tanımış ona sadık kalacağı belirterek Hitler’e söz vermiştir. Goebbels'in kişisel yeteneklerinin farkına varan Hitler, Goebbels'i Berlin bölge yöneticiliğine terfi ederek ödüllendirmiştir. Bu terfiden bir yıl sonra Goebbels, Atak (Der Angriff) adlı haftalık Nasyonel Sosyalist gazetesini çıkartmaya başlamıştır. Aynı zamanda gazetenin yayın yönetmenliği görevini de üstlenmişti. Bu görevindeki başarıları ve azmi Goebbels'i progpaganda bakanlığına götüren bir adım olarak görülmüştür. 1927 yılına geldiğimizde ise Goebbels’in bu girişimi sayesinde Adolf Hitler Goebbels'i partinin propaganda yöneticisi olarak atamasını sağlamıştır. Bu dönemde Goebbels daha etkili çalışmıştır. Adolf Hitler'i hem ülkeye hem de dünyaya Führer olarak tanıtmaya başlamıştır. Halka Nazi sempatizanlığını ve antisemitizmi medyanın her alanını kullanarak aşılamıştır. Günlük propagandalar yapan Goebbels Nazi Partisi'nin en etkili isimlerinden birisi olmuştur. 1932 yılında Hitler'in emri üzerine Yahudilere yönelik boykot başlatmış ve halkı bu boykotta peşinden sürüklemeyi başarmıştır. Bir yıl sonra Yahudi kitaplarını yaktırmış bunu yaparken: " Yeterince Almanca kitap yok, Yahudi entelektüelliği sona yaklaşmıştır!" demiştir. 1933'te Nazi Partisi’nin iktidara gelmesiyle birlikte Goebbels de hükümetin yeni propaganda bakanı olmuştur. II. Dünya Savaşı sırasında Goebbels'in propaganda yeteneği en üst seviyelere ulaşmıştır. Hatta bu seviye öyle bir konuma gelmiştir ki aylardır savaşı kazandıklarını düşünen Alman halkı ancak müttefiklerin Berlin’e girmesiyle kandırıldıklarını anlamıştır. II.Dünya Savaşı’nın sonlarında ise Goebbels, topyekün savaş projesini geliştirip hükümete önermiştir. Bu proje Alman ekonomisinin ve Alman halkının eforunun tamamının savaş için harcanmasını öngörüyordur. Proje kabul edilmiş ve Goebbels projenin başına tam yetkili komutan olarak atanmıştır. Fakat bu proje bile Almanya'ya savaşı kazandıramamıştır. Savaş kaybedildiğinde Hitler son arzusu olarak Goebbels'i şansölye yapmak istemiştir. Ertesi gün 1 Mayıs 1945'te Goebbels şansölye koltuğuna oturmak yerine 6 çocuğunu zehirlemiş ve eşi Magda ile birlikte Hitler'in yeraltı sığınağında intihar etmiştir

Büyük Yalan Taktiği

Her ne kadar sayısız kitap ve makalede ve binlerce web sayfasında Nazi Almanyası'nın Halkı Aydınlatma ve Propaganda Bakanı Joseph Goebbels'e isnat edilen aşağıdaki sözde alıntılar on binlerce kez tekrarlanmış olmasına rağmen, hepsi birbirini kaynak göstermekte ve hiçbiri resmi, yazılı veya birincil elden bir kaynağa atıfta bulunmamaktadır. Goebbels’e isnat edilen Büyük Yalan tekniği ile ilgili meşhur cümleler şöyledir:

Yeterince büyük bir yalan söyler ve onu tekrar etmeye devam ederseniz, insanlar sonunda ona inanmaya başlayacaklardır. Yalan, ancak devletin halkı yalanın siyasi, ekonomik ve / veya askeri sonuçlarından koruyabileceği süre boyunca sürdürülebilir. Dolayısıyla, devletin muhalefeti bastırmak için tüm yetkilerini kullanması hayati önem taşır, çünkü gerçek, yalanın ölümcül düşmanıdır ve dolayısıyla gerçek, devletin en büyük düşmanıdır.”

Ancak araştırmacı Randall Bytwerk, Goebbels'in bu cümleleri söylemesinin mantıklı olmadığını iddia etmektedir.[4] Bytwerk’in araştırmalarına göre Goebbels’in bu cümleleri kamuoyu önünde söylediğine dair birinci elden hiçbir kanıt olmadığı gibi kendisi de Nazi Almanyası'nda propaganda arşivlerinde benzer söylemlere rastlamamıştır.[5] Hatta Goebbels’in, 12 Ocak 1941 yılında yazdığı Churchill’in Yalan Fabrikası (Aus Churchills Lügenfabrik) başlıklı makalesinde büyük yalan tekniğini İngilizlerin kullanmakta usta olduğunu söylediğini iddia eder:

"Kural olarak hiç kimse, sırlarını ifşa etmemelidir, çünkü o sırlara tekrar ihtiyaç olup olmayacağını ve ne zaman ihtiyaç duyulacağını kimse bilemez. Temel İngiliz liderlik sırrı, belirli bir zekaya bağlı değildir. Aksine, oldukça aptalca bir kalın kafalılığa bağlıdır. İngilizler, yalan söylediğinde büyük yalan söyleme ve ona bağlı kalma ilkesini izler. Gülünç görünme riskine rağmen yalanlarını sürdürüyorlar… “Joseph Goebbels. Aus Churchills Lügenfabrik"[6]

Kitap Önerisi

• Büyük Yalanlar ve Çürümenin Kitabı (Zeplin Kitap, 2019)

Büyük Yalanlar ve Çürümenin Kitabı

“Adolf Hitler'in sağ kolu, propaganda bakanı, yakın dostu. En önemlisi 1933'te iktidara geldikleri günden sonra "Halkın Führer'ini" yaratan adam. Dünya tarihinde kara propagandayı en iyi şekilde kullanıp kitleleri bu kadar uzun süre ve sebatla peşinden sürükleyen sayılı insan olmuştur. Göreve geldiği ilk günden beri halkı istediği her şeye inandırabilen Büyük Yalanların Ustası Goebbels'in en çarpıcı konuşmalarından ve oluşan Büyük Yalanlar'da, propaganda dediğimiz siyasi eylemle tek bir insanın, kitlelere neler yapabileceğini ve yaptırabileceğini göreceksiniz.”

Hazırlayan: Ömer İMAMOĞLU


  1. Longerich, P. “Goebbels : a biography. Alan Bance, Jeremy Noakes, Lesley Sharpe. New York, 2015
  2. Heiber, H. Joseph Goebbels. Britannica Web Sitesi, 2021. (Erişim Adresi 05.12.2021 https://www.britannica.com/biography/Joseph-Goebbels)
  3. Tarihi Olaylar. Joseph Goebbels. Tarihi Olaylar Web Sitesi,2021.( Erişim Adresi 05.12.2021 https://www.tarihiolaylar.com/biyografiler/joseph-goebbels-cv-190)
  4. Truthisthegreatestenemyofthestate. Goebbels Didn’t Say It, Truthisthegreatestenemyofthestate Sitesi, 2020 (Erişim Adresi 05.12.2021 https://truthisthegreatestenemyofthestate.blogspot.com/)
  5. ByTwerk. Fabricated Nazi Quotations. ByTwerk Web Sitesi, 2020. (Erişim Adresi 05.12.2021 https://www.bytwerk.com/gpa/falsenaziquotations.htm)
  6. Wayback Machine. German Propaganda Archive. Wayback Machine Web Sitesi 1998. (Erişim Adresi 05.12.2021 https://web.archive.org/web/20141027135753/https://research.calvin.edu/german-propaganda-archive/goeb29.htm)