Jön Türkler

TUİÇ Sözlük sitesinden
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla

Jön Türk ifadesi bilinen hali ile ilk olarak 1867’de Mısır Prensi Mustafa Fazıl Paşa’nın Meşrutiyet taraftarlarını desteklemek amacıyla yayınladığı bir bildiride kullanılmıştır. Burada kullanılan ‘’Yeni Osmanlılar’’ sıfatının Fransızcaya çevirisi sonrası “Jeune Turc/Jön Türk” adı ortaya çıkmıştır.[1] Jön Türkler adı altında bulunan kişilerin tek ortak siyasi görüşü, padişahlık yönetiminin altında bir de meclisin bulunarak yönetime katılmasıdır. Hiçbir zaman padişahlık rejimini yıkıp yerine cumhuriyet rejimini getirmeyi düşünmemişlerdir. Karşı oldukları durum Abdülhamid yönetiminin istibdat düzenidir.[2] Tek tek bakıldığında aslında ne kadar da farklı siyasi görüşlere sahip oldukları farkedilmektedir. Yeni Osmanlılar Tanzimat ile verilen aşırı hürriyete karşı eleştirilerde bulundular. Onlar, bunun devleti kurtarmak için değil sadece batıyı taklit etmek için yapıldığı ve eğer amaç devletin kurtarılmasıysa bunun ancak anayasaya dayanan bir parlamento ile olacağını söylediler. Temel eleştiri noktaları, yapılan değişikliklerin devleti kurtarmak ile alakası olmadığı, bunun sadece Batı’nın kötü birer taklidi olduğu şeklindeydi. Bu isimler siyasi ortamdan dolayı Osmanlı'da fazla barınamamış ve yaşamlarının çoğunu Avrupa'da ya da Mısır'da sürgün hayatı şeklinde yaşamıştır. Bu cemiyette öne çıkan isimler şunlardır: Abdullah Cevdet, Abdurrahman Bedirhan, Ahmet Rıza, Ahmet Fazlı, Ahmet Ferig vs.