Henry Morgenthau

TUİÇ Sözlük sitesinden
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
Unnamed.jpg

Henry Morgenthau Senior (1856-1946); ABD Başkanı Wilson tarafından, Osmanlı Devleti bozulan ilişkileri düzeltmek üzere, 1913 yılında İstanbul’a tayin edilen ABD Büyükelçisidir. Görevini 1916’ya kadar sürdürmüştür. [1]

Henry Morgenthau, 1856'da Mannheim'da puro üreticilerinden oluşan büyük ve zengin bir Yahudi ailesinin çocuğu olarak dünyaya gelmiştir. Zor günler geçirdikten sonra ailesi, Henry Morgenthau 10 yaşındayken Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etmiştir. Daha sonra New York Columbia Üniversitesi'nden hukuk diplomasını almış ve Demokrat Parti'nin aktif bir üyesi olmuştur. [2] Henry Morgenthau, Kasım 1913'te İstanbul’da büyükelçi olarak görev yapmış ve burada zamanını "Hıristiyan misyonerlerin çalışmalarını teşvik etmeye" adamıştır. Birleşik Devletler, Birinci Dünya Savaşı'nın başlamasından sonra tarafsız kalmış ancak Morgenthau, Fransa ve İngiltere'den diplomatik çıkarları, mülkleri ve göçmenleri koruma gibi ek bir rol üstlenmiştir. [3]

Ermeni Tehciri üzerine incelemeler yapan ve raporlar yazan Morgenthau, Morgenthau; ABD'nin Osmanlı İmparatorluğu'na yönelik politikasını etkilemek amacıyla görgü tanıklarının ifadelerini toplamış ve ABD Dışişleri Bakanlığı'na iletmiştir. Tarafsız kalmaya kararlı olan Wilson hükümeti resmi olarak tarafsız kalmış ve büyük gazetelerin Morgenthau'nun raporlarını halkın sempati uyandıracak şekilde yeniden yayınlamasına izin vermiştir. Morgenthau’nun bir grup meslektaşı, Ermeni mültecilere yönelik daha büyük bir yardımın parçası olarak, 1915 yılında “Amerikan Suriye ve Ermeni Yardım Komitesi”ni kurmuştur. Osmanlı İmparatorluğu içindeki Ermenilerin tehcirini önlemekte büyük ölçüde etki gösteremeyen Morgenthau, hayatta kalan Ermeni mültecilerin acısını önemli ölçüde azaltan seferber yardımla ABD kamuoyunda takdir kazanmıştır. [4]

Mr. Henry Morgenthau, Sr..jpg
Image-asset.jpg

Morgenthau, Ocak 1916'da görevinden istifa etmiş ve New York'a dönmüştür. Morgenthau, Wilson'un güvenini korumuş ve 1917'nin ortalarında Morgenthau, Osmanlı'yı ayrı bir barış yapmaya ikna etmek için başarısız bir girişimle Osmanlı İmparatorluğu'na dönmüştür.Savaşın sona ermesinden sonra, Morgenthau, Polonya'ya gönderilen bir soruşturma kuruluna başkanlık etmiştir. Morgenthau, Paris Konferansı'na Doğu Avrupa ve Orta Doğu meseleleriyle ilgili diplomatik danışman olarak da katılmıştır. Morgenthau daha sonra Ermeni ve Yunan Mülteci Yerleşim komisyonlarında görev yapmış, 1946'da New York'ta vefat etmiştir. [5]


Hazırlayan: Hande Büyükyörük