Azınlık Hakları

TUİÇ Sözlük sitesinden
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla

Azınlık hakları ait oldukları gruplara özgü olan ve toplumun tümü tarafından paylaşılmayan haklardır. Bu haklar kimi zaman bu temele dayalı olarak, ‘’özel haklar’’ olarak düşünülmektedir. En yaygın biçimde etnisite, din ve dil gibi etmenlerle ilişkili kültürel farklılıklar temelinde ileri sürülen haklardır. Bu anlamda bu haklara çok kültürlülük hakları olarak atıfta bulunulmuştur. Will Kymlicka azınlık haklarını üç şekilde ayırmıştır. Bir grubun özgün değerlerini ve yaşam tarzını korumaya yardımcı olan çoklu etnik haklar, bir grubun eğitimde ve iktidar pozisyonlarındaki yetersiz temsilini telafi etmeyi amaçlayan temsil hakları ve bir gruba siyasal özerklik sağlayan ancak tam bağımsızlığa ulaşmaya olanak tanımayan kendini yönetim haklarıdır. [1]

Sovyetler Birliği’nin dağılması ve Soğuk Savaş’ın sona ermesiyle birlikte, Avrupa’da ortaya çıkan etnik temelli çatışmalar, azınlık meselelerinin ve azınlık hakları konusunun Avrupa için önemini ortaya koymuştur. Avrupa Birliği (AB), Avrupa Konseyi (AK) gibi birçok kurum aktif olarak azınlıkların sorunlarına ve azınlık haklarının Avrupa’da ve hatta ötesine yerleştirilmesi konusuna eğilmiş ve bu kurumlara üye olan ülkeler azınlıklar konusunda oluşturulmuş çeşitli anlaşmalara taraf olarak azınlık haklarını kendi ülkelerinde sağlayacaklarına teminat vermişlerdir. Ayrıca bu kurumlara üye olmak için başvuruda bulunan aday ülkelerin, demokratik yapılara dönüştürülmesi sürecinde azınlık haklarının teminat altına alınması, bir ön koşul olarak yer almakta ve bu ülkelerin azınlıklarına çeşitli haklar verilmesi sağlanmıştır. [2]


  1. Heywood Andrew, Siyasetin ve Uluslararası İlişkilerin Temel Kavramları, Ankara 2016, syf 34
  2. Yılmaz Gözde, Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, <http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/16/2068/21453.pdf>, Erişim Tarihi: 11 Mart 2018