Aum Şinrikyo (Aum Shinrikyo)

From TUİÇ Sözlük
Jump to navigation Jump to search

Aum Şinrikyo (Japoncası: オウム真理教, İngilizcesi: Aum Shinrikyo) 1984'te Shoko Asahara tarafından Tokyo'da Budizm ve Hinduizm inançlarının sentezi olarak kurulmuş dini terör örgütüdür. 2007 yılında Aleph ve Hikari no Wa olmak üzere ikiye ayrıldığından dolayı Aum ve Aleph olarak da bilinmektedir. 1995 yılında Tokyo metro sistemine sarin gazı saldırısı düzenleyerek adını tüm dünyaya duyurmuş ve bu saldırıdan sonra Japonya, Amerika, Kanada, Kazakistan, Rusya ve AB ülkeleri tarafından terör örgütü ilan edilmiştir.

Tarihçesi

"Yüce Gerçek" (Supreme Truth) anlamına gelen Aum Şinrikyo 1984 yılında Chizuo Matsumato tarafından, Hindu ve Budist inançlarını sentezleyerek, budizmin temeline dönebilmek için kurulmuş bir terör örgütüdür. Aynı zamanda, Şintoizm ve Hristiyanlıktan da etkilenen Aum Şinrikto Hristiyanlığın kıyamet anlayışını ve Budizm’in yeniden doğuş inancını benimseyerek örgütün çalışmalarını bu yönde ilerletmiştir. 1989 yılından 1995 Tokyo metro saldırısına kadar Tokyo Metropolitan Hükümeti tarafından Japonya’da faaliyet gösteren dini bir organizasyon statüsüne sahipti. Fakat Tokyo metrosuna düzenledikleri saldırıdan sonra Japonya, Amerika, Kanada, Kazakistan, Rusya ve AB ülkeleri tarafından terör örgütü olarak ilan edilmiştir.

1992 yılında Matsumato adını Shoko Asahara olarak değiştirip, yaymaya çalıştığı dine dair bir kitap yayınlayarak kendini Mehdi, Mesih ve Buddha'dan beri ilk "aydınlanmış kişi" olarak ilan etmiştir. Üniversitelerde yaptığı söyleşiler, kurduğu yoga okulu, yazdığı kitapları ve örgüt üyelerinin seçkin kişilerden oluşması sebebiyle kısa sürede Rusya başta olmak üzere, dünyanın birçok yerinden insana ulaşmıştır.

Örgütün Saldırıları ve İşlediği Suçlar

Başta dini bir örgüt olarak kurulan Aum Şinrikyo, 1989 yılında ilk suçlarını işlemeye başlamıştır. Örgüt üyelerine dini ritüeller adı altında korkunç işkenceler yaptıkları, hatta bir üyenin bu işkence sonucunda ölmesinden dolayı örgütten çıkmak isteyenleride öldürdükleri bilinmektedir. Örgüt üyelerini aileleri ile tehdit ettikleri ve bu sebeple ailelerin “Aum Shinrikyo Kurbanları Derneği” adı altında birleşerek seslerini duyurmaya ve örgütün sadece masum bir dini oluşum olmadığını yaymaya başlamıştır. [1] Giderek paranoyaklaşan örgüt lideri Asahara'nın, örgüt üyelerinin ona ihanet ettiği iddiasıyla onları kaçırdığı, yaraladığı, öldürdüğü ve hatta üzerlerinde kimyasal maddeler kullanıldığı iddia edilmiştir. 1989 yılında ise, tarikat karşıtı olarak tanınan avukat Tsutsumi Sakamotonun Aum Şinrikyo davası aleyhine çalıştığı için evine zorla girenler tarafından karısı ve çocuğuyla birlikte kimyasal bir çözelti verilmesi nedeniyle öldürülmüş ve altı yıl sonra katillerin Aum Şinrikyo'nun üyeleri olduğu tespit edilmiştir. Bu olay ise Aum Şinrikyo’nun ilk kimyasal ve biyolojik saldırısı olarak kayıtlara geçmiştir. [2]

Tokyo Metrosu Sarin Gazı Saldırısı

Shoko Asahara liderliğindeki grup, Tokyo metrosu saldırısından dokuz ay önce Matsumoto Sarin Saldırısı da (5 kişi hayatını kaybetmiş ve yaklaşık 500 kişi yaralanmıştır.) dahil olmak üzere, sarin kullanarak çok sayıda suikast ve terör saldırısı gerçekleştirmiştir. Ayrıca "VX" Gazıda (VX gazı dünya üzerindeki en öldürücü kimyasal olarak bilinmekte.) dahil olmak başka sinir gazları üretmişler, "Botulinum Toksini" üretmeye çalışmışlar ve birkaç başarısız biyoterörizm eylemini gerçekleştirmişlerdir. Gittikçe kimyasal ve biyolojik saldırılar konusunda uzmanlaşan tarikatın, en korkunç eylemi ise 20 Mart 1995 yılında Japonya'nın başkenti Tokya'da metro istasyonunda gerçekleşmiştir. Metronun yoğun olduğu sabah saatlerinde üç ayrı metro istasyonunda aynı anda sarin gazı saldırısı gerçekleştirmişlerdir. Bu saldırı sonucunda 12 insan hayatını kaybetmiş, 5000'den fazla insan yaralanmış ve yaklaşık 1000 kişinin geçici görme sorunları yaşamasına sebep olmuştur. Japon güvenlik güçlerinin erken müdahelesi ve diğer bombaların imha edilmesinden dolayı ölü sayısı örgütün tahmin ettiği kadar fazla olmamıştır. Bu saldırı sonucu adını tüm dünyaya duyuran Aum Şinrikyo resmi olarak terör örgütü ilan edilmiştir. Saldırı sonrası örgüt üyesi dahil olmak üzere 200 kişi tutuklanmış ve yargılamaları yapılan 13 örgüt yöneticisi ve örgüt lideri idam cezasına çarptırılmıştır. Fakat üst üste ertelemeler ile idam cezası ancak 2018 yılında uygulanabilmiştir. Shoko Asahara 2018 yılında asılarak idam edilmiştir. Metro saldırısıyla ilgili olarak yargılanan son kişi ise, 17 yıl boyunca kaçarak hayatını sürdüren ve Haziran 2012'de tutuklanan Katsuya Takahashi idi. Cezası ise ömür boyu hapis olmuştur. [3]

Örgüt Şu an Ne Durumda?

Tokyo saldırısından ve örgüt lideri de dahil olmak üzere birçok kişinin tutuklanmasından sonra, geriye kalanlar yıllar sonra iki gruba ayrıldı. Çoğunluk olan grup kendini Aleph olarak yeniden adlandırdı. Diğer grup ise, Aum'un eski sözcüsü ve Asahara'nın halefi Fumihiro Joyu'nun başkanlık ettiği Hikari no Wa (Circle of Rainbow Light) ismiyle 2007'de kuruldu.

Aum Şinrikyo, ABD'de ve diğer birçok ülkede terör örgütü olarak tanımlanmıştır, ancak Aleph ve Hikari no Wa, Japonya'da terör örgütü olarak adlandırılmamış ama gözetim altında olan "tehlikeli dinler" olarak tanımlanmışlardır.

Tahminlere göre şu an aralarında 1.500 kişinin olduğunu ve raporlar sayılarının yavaş yavaş arttığını söylenmektedir.



Hazırlayan: Gülin Sena Esen

Örgüt Hakkında Film Önerisi: A (1998 Japon filmi) - A (1998 Japanese film)

Örgüt Hakkında Belgesel Önerisi: Aum Shinrikyo: A Chronological History - Beyond The Dark Special https://www.youtube.com/watch?v=JicDHD4iRMk

Örgüt Hakkında Belgesel Önerisi: Tokyo’s Fateful Sarin Gas Attack in 1995 | One Day That Changed Asia | Full Episode https://www.youtube.com/watch?v=RTr1lquCQMg

Örgüt Hakkında Video Önerisi: Shoko Asahara: The Cultist who Terrorized Japan https://www.youtube.com/watch?v=9nAI46ZEu-w

Kaynakça

  1. Demir, Ö. Y. (2020, September 12). Aum Shinrikyo Terör Örgütü: Kuruluşu, İdeolojisi ve Saldırıları. Stratejik Ortak. https://www.stratejikortak.com/2020/07/shoko-asahara-aum-shinrikyo-orgutu.html
  2. Demir, Ö. Y. (2020, September 12). Aum Shinrikyo Terör Örgütü: Kuruluşu, İdeolojisi ve Saldırıları. Stratejik Ortak. https://www.stratejikortak.com/2020/07/shoko-asahara-aum-shinrikyo-orgutu.html
  3. BBC News. (2018, July 6). Aum Shinrikyo: The Japanese cult behind the Tokyo Sarin attack. https://www.bbc.com/news/world-asia-35975069#:%7E:text=Aum%20Shinrikyo%2C%20whose%20name%20means,%22enlightened%20one%22%20since%20Buddha.