İnsanlığa Karşı Suçlar

İnsanlığa karşı suçlar kavramı II. Dünya Savaşı sonrası, ulusal ve uluslararası alanda yaşanan gelişmeler sonucunda içeriği belirginleşmeye başlayan dinamik bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. İnsanlığa karşı suç kavramının kullanımı çok eskilere dayanmamakta, bu kavram 20.yüzyılın bir ürünü olarak karşımıza çıkmaktadır. Soykırım ve savaş suçlarının aksine insanlığa karşı suçlar, uluslararası sözleşmelerde kodifiye edilmemiştir. Bunun yerine, kavram, öncelikli olarak uluslararası hukukun yapılageliş kurallarının gelişmesi sayesinde ilerlemiştir. Kavramın kullanılması 1899 ve 1907 Lahey sözleşmelerinin giriş kısımlarında kullanılan “insancıl hukuk” kavramı ile olmuştur. İki sözleşmenin giriş kısmında kullanılan “insancıl hukuk” kavramı, belirsizlik gösteren insani değerlere bir temel oluşturmuştur. İnsanlığa karşı suçlar insanlık kadar eski olmasına rağmen, yasal bir kavram olarak ilk kez 1915’te, Türklerin Ermenileri katlettikleri iddiasıyla, Fransa, Büyük Britanya ve Rusya tarafından yayınlanan ortak bir deklarasyonda “insanlığa ve uygarlığa karşı suçlar” şeklinde kullanılmıştır.

1945 Nuremberg Sözleşmesi insanlığa karşı suçların üç niteliğini şöyle özetledi. Siviller hedeflenmeli, yaygın ya da sistematik olmalı ve tekrarlanmalı, kasıtlı olarak işlenmelidir. Sözleşme ayrıca, savaş suçları ile insanlığa karşı suçlar arasında da ayrım yaptı. Bununla birlikte insanlığa karşı suçlar olarak kategorize edilebilecek suçları kodifiye etmeye ilişki en ayrıntılı ve tutkulu çaba, Uluslararası Ceza Mahkemesi’ni kuran 1998 Roma Statüsü’nde gösterildi. Bu statü öldürme, imha, köleleştirme, sürgün, işkence, tecavüz ya da cinsel kölelik, ırka dayalı ya da diğer türlerdeki eziyet ve ayrımcılık suçunu kapsayan suçları aydınlatmaktadır. Her ne kadar soykırım, genel anlamda açıkça insanlığa karşı bir suç ise de bu suç, Soykırım Sözleşmesi ve Roma Statüsü’nde farklı bir kategoride ele alınmaktadır.