Liberalizm

Liberalizmin savunduğu bazı değerlerin düşünsel kaynakları Antik Yunan ve Helen düşünce geleneğine kadar gerilere gider.Ancak liberalizmin esas olarak modern dünyada gelişen bir ideolojidir.On yedinci yüzyıldan başlayarak liberal düşüncenin gelişmesine katkıda bulunan bazı isimler Adam Smith,John Locke,Immanuel Kant,Charles-Louis de Secondat Montesquieu,Alexis Tocqeuveille,Jeremy Bentham ve John Stuart Mill gibi düşünürlerdir.Yirminci yüzyılda liberal düşünce adına ön plana çıkan bazı isimler ise Friedrich August von Hayek,Robert Nozick,Ludwig von Misses gibi düşünürler olmuştur. Bugün liberalizm içinde gelişen üç ana akımdan söz edebiliriz.Bunlardan birincisi ve liberalizmin ana çerçevesini oluşturan 'klasik liberalizm'dir.On yedinci yüzyılda ortaya çıkan klasik liberalizm,temel insan hakları,sınırlı devlet,hukukun üstünlüğü,serbest piyasa ekonomisi gibi değerleri savunmaktadır.Klasik liberalizmin iki önemli fikir babası John Locke ile Adam Smith'tir.Locke, siyasi liberalizm öğretisini geliştirirken Smith ise iktisadi liberalizm düşüncesini geliştirmiştir.Liberalizm içinde gelişen ikinci akım, on dokuzuncu yüzyılın ortalarından itibaren gelişmiş olan 'sosyal liberalizm' düşüncesidir.Sivil ve siyasal hakları,katılımı ve eşitlik düşüncesini savunan bu anlayış klasik liberalizmin aksine devlete belli alanlarda yükümlülükler yükler.John Stuart Mill ve Thomas H.Green gibi düşünürler bu düşüncenin önemli isimlerindedir.Liberalizm içinde gelişen üçüncü anlayış ve yirminci yüzyılda gelişen 'liberteryen' düşüncedir.Hans-Hermann Hoppe, Robert Nozick ve Ayn Rand gibi düşünürler tarafından geliştirilen bu anlayış, devleti bir gece bekçisi gibi düşünmekte ve sosyal,ekonomik,siyasal yaşamın her alanından çekmeyi savunmaktadır.Liberteryen anlayışa göre alt yapı,eğitim,sağlık,sosyal güvenlik gibi faaliyet alanları dahil olmak üzere güvenlik ve adalet dışındaki tüm hizmetleri toplumun kendisine bırakmak gerekir.