Maastrict Antlaşması
Maastricht Antlaşması[1] veya diğer bir adıyla Avrupa Birliği Antlaşması, Avrupa Topluluğu üye ülkeleri tarafından 1992’de imzalanan ve Topluluğun resmi olarak Avrupa Birliği adını almasını sağlayan bir antlaşmadır. Antlaşma 1 Kasım 1993’de yürürlüğe girmiştir. Bu Antlaşma’da, Parasal Birliğin 1999 yılına kadar tamamlanmasına, Avrupa Birliği Üye Ülkelerinin vatandaşlarının Avrupa Birliği vatandaşı olarak kabul edilmesine, Ortak Dış ve Güvenlik ile Adalet ve İşişlerinde İşbirliği Politikalarının meydana getirilmesine karar verilmiştir. Antlaşma ile ayrıca üç sütunlu bir Avrupa Birliği yapısı oluşturuldu. Buna göre, yapının ilk sütununu Avrupa Toplulukları (AKÇT, AET ve EURATOM), ikinci sütununu ‘Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikası’ ve son olarak üçüncü sütununu ise ‘Adalet ve İçişleri’ oluşturuyordu.[2]
Antlaşma’da, Ekonomik ve Parasal Birlik’i düzenleyen maddeler yer aldı. Buna göre üye ülkelerin yerine getirmesi gereken bazı kriterler belirlenmiştir. Bu kriterler, düşük enflasyon oranı, para politikalarında istikrar ve uzun vadeli faizler ve kamu maliyesinde düşük açıktır.
Maastricht Antlaşması ile birlikte AB’nin ‘üç sütunu’ oluşturuldu.
Bunlardan ilki, ulusüstü bir yapıya ve güce sahip Komisyon, Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Adalet Divanı’nın yer aldığı bir sütundu. İkinci ve üçüncü sütunlar ise daha çok hükümetler arası kararların alındığı bir yapıya sahiptiler.
Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikası (ODGP) sütunu, kararların daha çok nitelikli çoğunluk ile alındığı hükümetler arası bir etkiye sahipti. Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikası ile ‘Ortak Savunma’ Politikası oluşturulması da planlanıyordu.
Adalet ve İçişlerinde İşbirliği sütununun kurulması sonucunda ise, devletlerarası, göç ve siyasi iltica alanlarındaki işbirliğini artırmak amacıyla ortak bir kuruluş olan Avrupa Polis Ofisi kurulmuştur. (EUROPOL)[3]
Antlaşma ile ayrıca Avrupa Parlamentosu’nun yetkileri artırıldı ve genişletildi. Antlaşmadan sonra, bazı hallerde Konsey ile ortak karar alabilmelerini sağlayacak olan bir sistem oluşturuldu.
Avrupa Bölgeler Komitesi de Maastricht Antlaşması ile kuruldu. Bu Komite’nin amacı, AB’nin yerel ve bölgesel temsilcilerinin seslerinin duyulmasına imkân vermekti.
- ↑ European Central Bank(2017), Five Things You Need to Know about the Maastricht Treaty, < https://www.ecb.europa.eu/explainers/tell-me-more/html/25_years_maastricht.en.html >
- ↑ https://www.ab.gov.tr/_105.html
- ↑ https://www.tbmm.gov.tr/kutuphane/AB/Maastricht_Anlaşmasi.pdf