Ekim Devrimi

TUİÇ Sözlük sitesinden
Dilek Keçeci (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 06.46, 9 Nisan 2021 tarihli sürüm ("Literatürdeki diğer isimleri, Bolşevik Devrimi ile Rus Devrimi’dir. Ekim 1917’de gerçekleşen bu devrim sonucunda Rusya Geçici Hükümeti yıkılıp..." içeriğiyle yeni sayfa oluşturdu)
(fark) ← Önceki hâli | Güncel sürüm (fark) | Sonraki hâli → (fark)
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla

Literatürdeki diğer isimleri, Bolşevik Devrimi ile Rus Devrimi’dir. Ekim 1917’de gerçekleşen bu devrim sonucunda Rusya Geçici Hükümeti yıkılıp yerine Sovyetler Birliği kurulmuştur. Bolşevik Devrimi’ne kadar ülkede Jülyen Takvim kullanılmaktaydı, bu sebeple de Ekim Devrimi denmiştir. Devrim sonrasında kullanılmaya başlanan takvim Gregoryan Takvim’dir, bu takvime göre ise devrim Kasım ayında gerçekleşmiştir. Dünyada ses getiren pek çok devrim meydana gelmiştir. Ayaklanmalar sonucu gerçekleşen bu devrim, mevcut düzene karşı gerçekleşmiştir. Bolşevik Devrimi, büyük yankı uyandırmış ve ardından yeni bir düzen getirmiştir.

Devrimin Nedenleri

Birinci Dünya Savaşı Rusya’da büyük ekonomik sorunlara yol açmıştı. Yaşanan ekonomik sorunlardan en çok halk etkilenmiştir ve en temel ihtiyaç olan beslenme hakkı bile halk için lüks haline gelmiştir. Ekonomik sorunlar ülkede olumsuz bir hava yaratmıştır ve yönetimde yenilikler aranmaya başlanmıştır. 1916 yılı Ekim ayında ülkede grevler baş göstermeye başlamış ve grevcilerin attığı slogan “Kahrolsun savaş! Ekmek ve barış!” olmuştur. [1]

Devrimin Çıktıları

Fransız Devrimi’nden sonra küresel düzeyde en etkili devrim olan Bolşevik Devrimi sadece Çarlık Rusya‘ya değil, dünyaya da pek çok etkisi olmuştur. Birinci Dünya Savaşı’nı tamamlayamayan Rusya, ülkede meydana gelen devrim sebebiyle savaştan çekilmek zorunda kalmıştır. Savaş öncesinde ülkede ekonomik durumun iyi olmaması nedeniyle küresel anlamda ön plana çıkamamıştı. Sosyalizmin ülkede uygulanmaya başlanması ile birlikte ülkeler arasında kamplaşmalar meydana gelmiştir. Lenin’in kurduğu bu düzeni benimseyen birçok devlet olmuştur ve Kapitalizme karşı Sosyalizm’in yanında yer almışlardır. Bu kamplaşmalar ise İkinci Dünya Savaşı’nın sonunda tam anlamıyla belirgin bir hale gelerek çift kutuplu bir düzen hakim olmuştur. Bu sistemin oluşmasında ise Ekim Devrimi’nin etkisi olduğunu söyleyebiliriz. Yaşanan devrim sonrasında yıkılan Çarlık Rusya’nın yerine, dünyanın ilk Sosyalist Devleti olan Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliği (SSCB) kurulmuştur. 1917 yılına kadar teoride olan ve düşüncede kalan Marksizm uygulanma alanı bulmuştur. [2]


  1. Y. Ekici, “Bolşevik İhtilalinin Ortaya Çıkması ve Sebepleri”, (Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2017)
  2. U. Bekcan, “Devrimden Sonra: Bolşeviklerin Zorunlu Dış Politikası”, (Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 2013)