Jeremy Bentham

Jeremy Bentham (1748-1832), İngiliz filozofu, reformcusu ve faydacılığın kurucusudur. Bentham’ın fikirleri, felsefî radikalizmin temellerini oluşturmuştur. Bu fikirler, Victoria Britanyası’ndaki birçok idari, hukuki, yönetsel ve iktisadi reformun temelini oluşturmuştur. Bentham, doğal haklar teorisine bilimsel olduğu varsayılan bir alternatif geliştirmiştir. Bu sistem, insanoğlunun rasyonel olarak bencil çıkarları peşinde koşan yaratıklar ya da fayda azamîleştiricileri olduğu inancına dayanıyordu. Bentham, genel fayda ilkesini –en yüksek sayıdaki kişinin en üst düzeydeki mutluluğu– kullanarak, laissez-faire ekonomisi, anayasal reform ve daha sonra da siyasal demokrasi için haklılaştırma zemini oluşturmuştur.

Bentham, doğal haklar teorisine sözde bilimsel bir alternatif geliştirdi. Bu sistem, insanların akılcı bir şekilde bencil çıkarların peşinde koşan yaratıklar veya fayda azamileştiricileri olduğu inancına dayanıyordu. Bentham’ın fayda ilkesi, mutluluğu yüceltme eğilimi çerçevesinde bir eylemin, politikanın veya kurumun yaratılmasının "gerekçelendirilmesini" öne sürmek anlamında ahlaki bir ilkedir. Her birey, eyleminden doğan haz miktarı içinde ahlaki açıdan neyin iyi olacağını hesaplayabilecektir; böylelikle “en yüksek sayıdaki kişinin en üst düzeydeki mutluluğu” ilkesi, bir bütün olarak topluma daha faydalı politikalar oluşturmak için kullanılabilir. Genel fayda ilkesini kullanarak Bentham, bırakınız yapsınlar ekonomisi (laissez-faire), anayasal reform ve daha sonra siyasi demokrasi için zemin hazırladı.

Eserleri

Fragments on Government’ta (Hükümet Üzerine Fragmanlar, 1776)

Principles of Morals and Legislation (Yasamanın ve Ahlâkî Değerlerin İlkeleri, 1789)