Martti Ahtisaari Planı

Birleşmiş Milletler'in (BM) Kosova özel temsilcisi Martti Ahtisaari'nin hazırladığı ve Kosova’ya uluslararası denetim altında bağımsızlık öneren plan. Plana göre Kosova'nın tam bağımsız olma süreci, uluslararası kuruluşların gözetim ve denetiminde devam edecekti. Süreç sonunda bu kuruluşların onayı ile bağımsızlık tamamlanmış olacaktı. Planda, bu sürecin BM üyeliği ile noktalanması öngörülmüştü. Ahtisaari planı, bağımsızlığın ilan edilmesinden sonra 120 günlük bir geçiş süreci öngörüyordu. Bu süre zarfında yeni bir anayasanın yürürlüğe girmesi ve Sırp azınlığın haklarını garanti altına alacak önlemlerin alınması amaçlanmıştı. Bölge kamuoyu için asıl tehlike olarak görülen bağımsız Kosova’nın Arnavutluk ile birleşmesi fikri Ahtisaari planı tarafından engellenmenin yanı sıra, Sırp azınlığın yaşadığı bölgelerin de koparak Sırbistan'a katılmasının önüne geçmeyi hedefliyordu. Sırp azınlığın böyle bir harekete kalkışmaması ve ülkede yeniden şiddete başvurulmaması için Sırp azınlığa, yerel yönetimler ve parlamentoda, polis ve kamu hizmetlerinde temsillerinin orantılı olarak sağlanması adına haklar verilmesi planlanmıştı. Plan Kosova’nın bağımsızlığı üzerine kurulu gibi görünüyorsa da Sırp Ortodoks Kilisesi'ne özel statü tanınacağından da bahsediyordu. Kosovalı liderler ve Kosova halkı planı memnuniyetle karşıladı ancak Sırbistan plana Kosova kadar sıcak bakmıyordu. Rusya da Sırbistan ile hemfikirdi ve planı BM Genel Kurulu’nda veto etti. Tüm bunlara rağmen planı, yaratıcısı Ahtisaari’nin kamuoyu ile paylaşmasından kısa bir süre sonra Kosova bağımsızlığını ilan etti.