Avrupa Sayıştayı

Avrupa Sayıştayı (ECA), Avrupa Birliği'nin (AB) Kurumlarından biridir. Modern demokratik bir toplumda önemli bir rol olan AB finansmanı ve kurumlarının dış denetçisidir. AB'nin bağımsız dış denetçisi olarak, AB mali yönetiminin iyileştirilmesine katkıda bulunur, hesap verebilirliği ve şeffaflığı teşvik eder ve AB vatandaşlarının mali çıkarlarının bağımsız koruyucusu olarak hareket eder. Avrupa Sayıştayı’nın yasal yetkileri yoktur, ancak Avrupa Komisyonu'nun AB bütçesi yönetimini iyileştirmek için çalışır ve AB finansmanı hakkında raporlar hazırlar. Avrupa Sayıştayı, 1975 Brüksel Antlaşması (Bütçe Anlaşması) ile kurulmuş ve merkezi Lüksemburg'da bulunmaktadır. Ekim 1977'de bir dış topluluk denetim organı olarak faaliyet göstermeye başlamıştır. Sayıştaydan önce, Avrupa Ekonomik Topluluğu ve Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu'nun genel bütçesi yarı zamanlı bir Denetim Kurulu tarafından denetleniyordu. Bununla birlikte, daha yüksek gelir ve harcama seviyelerinin, üye devletlerde daha güçlü, bağımsız bir denetim kurumu tarafından denetlenmesini gerektirdiği hissedildi.

Kurulduğunda Avrupa Topluluğu kurumlarından biri olarak kabul edilmeyen Avrupa Sayıştayı, 1 Kasım 1993 tarihinde Avrupa Birliği (Maastricht) Antlaşması'nın yürürlüğe girmesiyle bir Avrupa kurumu haline geldi. Avrupa Birliği Antlaşması ile Avrupa Sayıştayının bağımsızlığı ve yargı yetkisi genişlemiştir. 2 Ekim 1997'de imzalanan Amsterdam Antlaşması, Avrupa Sayıştayı'nın kurumsal rolünü daha da güçlendirdi. 1 Şubat 2003 tarihinde yürürlüğe giren Nice Antlaşması ile Avrupa Sayıştayı'nın her üye devletten bir üyenin katılımı ile kurulacağı ilkesini onaylanmış ve Avrupa Sayıştayı ile ulusal denetim organları ile iş birliğinin önemi vurgulanmıştır.

Avrupa Sayıştayı, Avrupa Birliği Konseyi tarafından yenilenebilir altı yıllık bir süre için oybirliğiyle atanan her AB üye devletinden gelen birer üye olmak üzere 27 üyeden oluşmaktadır. Üyeler, Sayıştay’a üye devletlerin önerileri dikkate alınarak, Parlamento ile görüştükten sonra oybirliğiyle Konsey tarafından atanır. Konsey, parlamentonun görüşüne göre hareket etmek zorunda değildir. Üyeler görevlerini yerine getirirken tamamen bağımsızdır ve herhangi bir makamdan talimat almaz. Üyelerden birini 3 yıllık bir dönem için Başkan olarak seçerler ve üç yılın sonunda ikinci bir dönem için yeniden seçilmek mümkündür. Sayıştay üyeleri, Sayıştay'ın yıllık yayınları (AB genel bütçesi ve Avrupa Kalkınma Fonları) hakkındaki raporlar gibi belgeleri tartışmak ve kabul etmek için ayda iki kez toplanır. AB fonlarını idare eden Sayıştay, herhangi bir kişi ya da kuruluşu denetleme hakkına sahiptir. Bulgular raporlanır ve herhangi bir problem Komisyon’un ve AB üye hükümetlerinin dikkatine sunulur. Tüm bu çalışmalarını AB bütçesinin doğru uygulandığını kontrol etmek, AB sisteminin verimli ve şeffaf işlemesine yardım etmek içindir. Ayrıca, Avrupa Sayıştayı'nın yapısı da AB geliştikçe gelişmiştir. 1977'de dokuz üye ve 120 personelden oluşurken şu anda 27 üyeye ve tüm üye devletlerden yaklaşık 900 profesyonel ve idari personele sahiptir.

Avrupa Sayıştayı'nın görevleri;

* AB fonlarının doğru bir şekilde artırıldığını ve harcandığını kontrol etmek için AB gelir ve harcamalarını denetler,

* AB kurumlarında, AB ülkelerinde ve AB yardımı alan ülkelerde AB fonlarıyla ilgilenen kişi veya kuruluşu kontrol eder,

* Avrupa Komisyonu ve ulusal hükümetler için denetim raporlarında bulguları ve tavsiyeleri yazar,

* Sahtekarlık, yolsuzluk veya diğer yasadışı faaliyetleri Avrupa Dolandırıcılıkla Mücadele Ofisine (OLAF) bildirir,

* Avrupa Parlamentosu ve AB Konseyi için, Komisyon'un AB bütçesini onaylayıp onaylamayacağına karar vermeden önce Parlamentonun inceleceği yıllık bir rapor hazırlar,

* AB maliyesinin nasıl daha iyi yönetilebileceği ve vatandaşlara karşı daha hesap verebilir hale getirilebileceği konusunda uzman görüşünü sunar.

Hazırlayan: Selin Dikmen