Küresel Göç ve Kalkınma Forumu

Tarihsel Gelişimi

1994 yılında Kahire’de Birleşmiş Milletler (BM) Nüfus ve Kalkınma Konferansı ile ilk kez uluslararası kamuoyunda göçün köken ve hedef ülkeler üzerindeki katkıları tartışılmıştır. 2003 yılına gelindiğindeyse BM Genel Sekreteri Kofi Annan’ın öncülüğüyle kurulan Uluslararası Göç Küresel Komisyonu sayesinde konuya dikkat çekilmesi amaçlanmıştır[1].

Küresel Göç ve Kalkınma Forumu (GFMD) (İngilizce: Global Forum on Migration and Development) fikri 14-15 Eylül 2006 yılında gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler Genel Kurulu sırasında düzenlenen ilk Uluslararası Göç ve Kalkınma Üst Düzey Diyalogunda (HLD) ortaya atılmıştır. Bu fikri ortaya atan isim ise BM eski Genel Sekreteri Kofi Annan olmuştur. HLD sırasında 140’ın üzerinde Üye Devlet, göçlerin fazlalaşması ile önemi gittikçe artan göç-kalkınma konusu üzerinde durmuşlardır.

Yine de pek çok ülkede bunları başarmak için gerekli bilgi ve veri ile uygun kurumsal yapı ve kaynak eksikliği devam etmekteydi ve daha da önemlisi, göç ve kalkınma gibi iki kritik konuda politika yapıcıları bir araya getirecek tek ve her şeyi kapsayan bir küresel forum yoktu. Bazı iyi uygulamalar dünyanın dört bir yanındaki hükümetler ve uluslararası kuruluşlar tarafından parça parça denenmekteydi, ancak bunların daha yaygın bir şekilde anlaşılması ve uyarlanması ve daha fazla iş birliği çerçevesinin keşfedilmesi gerekiyordu.[2]

Küresel düzeyde göç sorunlarına katı bir ulusal yaklaşımın sınırlarının giderek daha fazla kabul edilmesini yansıtır şekilde, HLD 2006'da BM'de, hükümetler ve hükümet dışı paydaşlar arasında pratik, kanıta dayalı sonuçları ve iş birliğini teşvik edecek gayri resmi, bağlayıcı olmayan ve devlet öncülüğünde bir çerçevede göç ve kalkınma konusunda açık ve şeffaf bir diyalog için yaygın bir kabul ve destek vardı.[3]

Bu fikirlerden dolayı 2006 yılında GFMD kurulmuş, 2007 yılında ise ilk GFMD Zirvesi’ne Belçika ev sahipliği yapmıştır. GFMD kurulduğu tarihten itibaren gayri resmi olmasının yanı sıra farklı geçmişlere sahip hükümetler öncülük etmiştir. GFMD ekonomik, siyasal ve sosyal kalkınmayı yaşayan bölgelerden veya ülkelerden uzmanları bir araya getiren, gönüllülüğü esas alan bir süreç olmuştur.

Göç, Kalkınma, Çalışma, Dışişleri, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği, İçişleri, Adalet, İçişleri, Entegrasyon ve Yurtdışındaki Vatandaşlar Bakanlıkları ve Departmanları da dahil olmak üzere çok çeşitli devlet kurumlarından politika yapıcılar katılmaktadır.[4].

GFMD, yapısıyla tutarlı bir şekilde bazı resmi bağlantılar kurarak; STK’lar, sendikalar, göçmenler ve diaspora temsilcileri, yerel ve bölgesel hükümetler gibi çeşitli kuruluşların ve uzmanlıkların tartışmalara dahil edilmesine neden olmuştur.

Hedefleri[5]

1.     Politika yapıcılara ve üst düzey politika uygulayıcılarına, göç-kalkınma bağlantısındaki ilgili politikaları, pratik zorlukları ve fırsatları gayrı resmi olarak tartışabilecekleri bir ortam sağlamak ve sivil toplum kuruluşları, uzmanlar ve göçmen örgütleri de dahil olmak üzere diğer paydaşlarla etkileşimde bulunmak. Ulusal, ikili ve uluslararası düzeyde pratik ve eylem odaklı sonuçları teşvik etmek;

2.     Göç ve göç akışlarının kalkınmaya yönelik faydalarını en üst düzeye çıkarmak amacıyla, başka durumlarda kopyalanabilecek veya uyarlanabilecek iyi uygulama ve deneyimlerin paylaşılması;

3.     Göç ve kalkınma politikası alanları arasında ulusal, bölgesel ve uluslararası düzeyde sinerjiyi ve daha fazla politika tutarlılığını geliştirmek için gerekli bilgi, politika ve kurumsal boşlukları belirlemek;

4.     Göç ve kalkınma konusunda ülkeler arasında ve ülkeler ile diğer paydaşlar arasında ortaklıklar ve iş birliği kurmak;

5.     Göç ve kalkınmaya ilişkin uluslararası öncelikleri ve gündemi yapılandırmak.

GFMD Yönlendirme Grubu

Forum sürecine ve Başkan’a sürekli siyasi ve kavramsal destek sunmaya ve sürecin sürekliliğini sağlamaya kararlı hükümetlerden oluşmaktadır. Bölgeler dengeli bir şekilde oluşturulmuş ve farklı göç konularını ele almaktadır.

GFMD’ye 195 eyalet/ katılımcı devlet bulunmasına karşın Yönlendirme Grubu içerisinde 29 devlet bulunmaktadır[6]. Bunlar: Arjantin, Avustralya, Bangladeş, Belçika, Kanada, Ekvador, Mısır, Fransa, Almanya, Gana, Yunanistan, Hindistan, Endonezya, İsrail, Kenya, Mauritius, Meksika, Fas, Hollanda, Filipinler, Portekiz, Kore Cumhuriyeti, İspanya, İsveç, İsviçre, Tayland, Tunus, Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri’dir.[7]

GFMD Finansmanı

GFMD’nin düzenli bir finansman mekanizması bulunmamaktadır. Başkanlar, kendi dönemi için, kendi kaynaklarından ve dış finansmana ihtiyaç duyacağı miktarı belirten kapsamlı bir bütçe programı hazırlarlar. GFMD Destek Birimi aracılığıyla Uluslararası Göç Örgütü (IOM) ile koordineli olarak Başkanlık tarafından yönetilen bir fona aktarılmaktadır.

GFMD’nin kuruluşundan beri, bazı dönemlerde hükümetler, uluslararası kuruluşlar veya vakıflar tarafından; uzmanların görevlendirilmesi, Yuvarlak Masa arka plan belgelerinin hazırlanması gibi ayni yardımlar sağlamaktadır.

2012 yılında Forum’un sürdürülebilirliğinin sağlanması için istikrarlı bir finansman mekanizmasının oluşturulması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. 2013-2014 yıllarında İsveç GFMD Başkanı uzun vadeli bir finansman mekanizması oluşturulmasına öncülük etmiştir. Bunlar:[8]

1.     Yerleşik uluslararası mali ve muhasebe standartlarına uygun olarak açık yönetişim ve hesap verebilirlik;

2.     Hazırlık faaliyetlerinin maliyetlerini, GFMD Destek Biriminin operasyonel maliyetlerini ve ev sahibi ülkede GFMD Zirvesi düzenleme maliyetlerini içeren yıllık standartlaştırılmış temel bütçeler;

3.     Her Dönem Başkanlığının başlangıcında yapılacak erken gönüllü taahhütler; ve

4.     GFMD'nin mümkün olduğunca çok sayıda ülkenin her miktarda katkısını memnuniyetle karşılamasıyla daha geniş bir bağışçı tabanı.

HAZIRLAYAN: Esranur Tekin - Göç Çalışmaları o-Staj Programı

KAYNAKÇA

---

[1] T.C. İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığı. “GFMD (Küresel Göç ve Kalkınma Forumu)” Erişim: 7 Şubat, 2024. https://www.goc.gov.tr/gfmd--kuresel-goc-ve-kalkinma-forumu-

[2] Global Forum on Migration& Development. “Background and Objectives”. Erişim: 8 Şubat, 2024. https://www.gfmd.org/process/background

[3] Global Forum on Migration& Development. “Background and Objectives”. Erişim: 8 Şubat, 2024. https://www.gfmd.org/process/background

[4] Global Forum on Migration& Development. “Background and Objectives”. Erişim: 8 Şubat, 2024. https://www.gfmd.org/process/background

[5] Global Forum on Migration& Development. “Background and Objectives”. Erişim: 8 Şubat, 2024. https://www.gfmd.org/process/background

[6] IOM UN Migration. “Global Forum On Migration and Development (GFMD)”. Erişim: 10 Şubat, 2024. https://www.iom.int/global-forum-migration-and-development-gfmd

[7] IOM UN Migration. “Global Forum On Migration and Development (GFMD)”. Erişim: 10 Şubat, 2024. https://www.iom.int/global-forum-migration-and-development-gfmd

[8] Global Forum on Migration& Development. “GFMD Financing”. Erişim: 10 Şubat, 2024. https://www.gfmd.org/process/gfmd-financing