Amelia Jenks Bloomer

Amelia Jenks Bloomer, sosyal reformcu, feminist ve kadın hakları aktivistidir. Elbise reformunun en büyük destekçisi olarak bilinen Amelia Bloomer, kadınlara yönelik ilk gazete olan The Lily'nin sahipliğini, editörlüğünü ve yayınını yapmıştır. Bu gazete aracılığıyla, kadınların oy hakkını gündeme getirerek, yüksek öğrenim ve evlilik yasası reformunu teşvik etmiştir. Korselerin ve ağır elbiselerin kadınların sağlığına zararlarını ve kısıtlayıcılığını fark ederek, kadınları yeni bir giyim tarzı benimsemesi için cesaretlendirmiştir. ‘’Bloomers’’ olarak adlandırılan bu giyim tarzı, savunuculuğu nedeniyle Amelia Bloomer ile ilişkilendirilmiştir.

İlk Yılları ve Kariyer Başlangıcı

Amelia Bloomer, 27 Mayıs 1818 yılında New York’a bağlı Homer kasabasında mütevazi bir ailede doğdu. Birkaç yıllık örgün eğitimin ardından, 17 yaşında öğretmen oldu ve bir süre sonra New York Waterloo’ya taşındı. 1840 yılında, kendisini New York gazetesi Seneca Falls County Courier’de yazmaya teşvik eden editör David Bloomers ile evlendi. Evliliğinin ardından Seneca Falls, New York’a taşınan Bloomer, burada siyasi ve sosyal topluluklarda aktif rol oynamaya başladı. Amelia Bloomer eşinin çıkarttığı Seneca County Courier gazetesinde yazmasının ardından, birkaç yerel gazete için de yazmaya başladı. Özellikle ölçülülük hareketinden oldukça etkilenen Bloomer, kadın hakları ile de yakından ilgileniyordu. 1848 yılında, bir diğer kadın hakları aktivisti olan Elizabet Cady Stanton tarafından düzenlenen Seneca Falls'taki ilk Kadın Hakları Sözleşmesi'ne katıldı.

Ertesi yıl, Bloomer yalnızca kadınlara adanmış ve bütünüyle kadınların hazırladığı ilk gazete olan Lily'in ilk baskının yayınlamıştır. İlk etapta yalnızca ölçülülük hareketini konu alan gazete, zamanla oy hakkı ve kadınlar için yüksek öğretim gibi diğer haberleri ve konuları kapsayacak şekilde genişletilmiştir. 1850 yılında süfrajet Elizabeth Cady Stanton ile çalışmaya başlayan Bloomer, kadın hakları, kıyafet reformu, oy ve mülkiyet hakkı gibi konularda makaleler yazmaya yöneldi. 1849 yılında eşi tarafından yardımcı olarak atandığı ofisini, Seneca Falls'un kadın hakları hareketi için karargah olarak kullandı. Gazete, tüm engellere rağmen devam ederken birçok makale, Ayçiçeği takma adıyla Elizabeth Cady Stanton'a aitti. Stanton, eski makaleleri ölçülülük, eğitim ve çocuk doğurma ile ilgili olsa bile, bir süre sonra Bloomer gibi kadın hakları konusuna dönmüştür. 1851 yılında ise Amelia Bloomer, ilk defa halka açık bir konuşmacı olarak Cleveland, Chicago ve St. Louis gibi eyaletleri tek tek gezerek ölçülülük hakkında konuşmalarına devam etti.

Bloomers

1850'li yıllarda kadın modası, sağlıksız , kısıtlayıcı ve sıkı bağcıklı korselerden oluşan kostümlerdi. Bloomer, ilk kez Frances Wright ve 1820'lerde Indiana'da deneysel komünlerde yaşayan kadınlar tarafından giyilen kıyafetlerin giyilmesi gerektiğini savundu. Bloomers olarak adlandırılan bu kostüm, ayak bileğine kadar uzanan geniş pantolonlar ve üstüne giyilen elbise veya etekten oluşmaktaydı. Kostüm aktris Fanny Kemble tarafından halka açık yerde giyildi ve toplumda kadınlar arasında hızlıca yayılmaya başladı. Bu pantolonlar zamanla kadın hakları aktivistlerini de temsil etmeye başladı. Fakat yeni giyim tarzı, kadınların ve muhafazakar erkeklerin alay konusu oldu ve çok tepki çekti.

Son Yılları

1854 yılında, Bloomer Lily'i satarak kocasıyla birlikte Batı'ya taşındı ve bu seyahati sırasında yol üzerindeki kasabalarda ölçülülük ve oy hakkı konularında ders vermeye devam etti.Sonunda Iowa'ya yerleşen Bloomer, burada kadınları mülk sahibi olmaya çalıştı ve askerlere yardım etmek amacıyla Soldier's Aid Society Bluffs'ı kurdu. 1871 ve 1873 yılları arasında Iowa Suffrage Derneği başkanı olarak görev yapan Bloomer, ölümüne kadar ölçülülük ve kadın hakları konusundaki konuşmalarına devam etti. Ölçülülüğe bu denli bağlılığı nedeniyle, kadın hakları hareketindeki başka konulara odaklanmaya başlayan aktivistlerle fikirleri sık sık çelişmekteydi.Ne olursa olsun bu harekete bağlılığından vazgeçmeyen Bloomer, 30 Aralık 1894 yılında vefat etti.

Amelia Bloomer'in çalışmaları, kadınların eğitimde, çalışma hayatında ve siyasette haklarına kavuşmasıydı. Çalışmaları diğer aktivistlere kıyasla gölgede kalsa dahi, 19. yüzyılda toplumsal cinsiyet rollerinin belirlenmesinde önemli rol oynadı. 1980 yılında Seneca Falls'daki evi Ulusal Tarihi Yerler Kaydı'nda listelenmiş ve 1999 yılında sokağın köşesine Stanton ve Anthony'i tanıtan bir heykeli dikilmiştir.

Hazırlayan:Arzu Işık