Hükümet Dışı Aktörler

Ulusal hükümetler, uluslararası ilişkilerde en önemli aktörler olabilir fakat çeşitli devlet-dışı aktörler (nonstate actors) tarafından güçlü bir şekilde etkilenmektedir. Bu aktörler, uluslararası sınırları aşan faaliyetler gösterdiklerinde ulus-ötesi aktörler olarak da adlandırılır.

İlk olarak, devletler genellikle, üyeleri ulusal hükümetler olan hükümetler-arası örgütler (intergovernmental organizations -IGOs) yoluyla, içerisinde veya onlar çevreleyen yapı bağlamında eylemlerde bulunur. Hükümetlerarası örgütler çeşitli işlevleri yerine getirir; ve yalnızca birkaç devletten bütün BM üyeliğine kadar çeşitli büyüklüktedirler. Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC), Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ), NATO gibi askerî ittifaklar ve Afrika Birliği gibi siyasal birliktelikler, hepsi hükûmetler-arası örgüttür.

Ulus-ötesi aktörlerin bir başka türü olan hükümet-dışı örgütler (nongovernmental organizations - NGOs), bazıları dikkate değer büyüklük ve kaynağa sahip olan özel kuruluşlardır. Bu örgütler, BM ve diğer forumlarda, devletlerin yanında eşit olarak olmasa da meşru aktörler olarak giderek daha fazla tanınmaktadır. Bu grupların bazıları siyasal, bazıları insanî, bazıları ise ekonomik ve teknik amaçlar taşır. Hükümet-dışı örgütler bazen belirli bir davayı sahiplenen ulus-ötesi ağlarla çabalarını birleştirir. Bu örgütlerin tek bir tipi yoktur. Hükümetlerarası örgütlerle hükümet-dışı örgütlerin hepsine birden uluslararası örgüt diyoruz. Bir sayıma göre, 25.000'in üzerinde hükümet-dışı örgüt ve 5000'in üzerinde hükümetler-arası örgüt vardır.

Hükümetler-dışı örgütlerin üyeleri, bireyler ve gruplardır. Örnek olarak: Amnesty International,Lions Club,Uluslararası Af Örgütü,İnsan Hakları İzleme Örgütü,Yeşil Barış Örgütü ve Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Federasyonları.