BM Dünya Turizm Örgütü (UNWTO)

Seyahat ve turizm alanında faaliyet gösteren Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü (UNWTO), işbirliğine uluslararası düzeyde duyulan ihtiyaç sonucu kurulan uluslararası bir örgüttür. Temel amacı, uluslararası anlayış, barış, refah ve evrensel değerler ile insan haklarına saygı ilkeleri doğrultusunda, üye ülkelerin ekonomik gelişimlerini de destekleme girişimleriyle, dünya turizmine katkıda bulunmak ve bu alandaki istatistiki verilerin derlendiği bir bilgi bankası olmaktır . Bu amaçlar çerçevesinde UNWTO 1975 yılında Madrid, İspanya merkezli kurulmuştur. Şu an ise Birleşmiş Milletler üyesi 156 ülke, 2 gözlemci ülke, ortak üye statüsünde 7 bölge, bağlı üye statüsünde 477 kuruluş ve şirket bulunmaktadır. Türkiye'de kurucular arasında yer alarak 1975 yılından beri tam üyedir. .

Tarihine baktığımızda UNWTO'nun (BMDTÖ) temeli 1925 yılında Lahey’de kurulan Resmi Turizm Reklam Kuruluşları Uluslararası Birliği'ne dayanmaktadır. 1946 yılında, Resmi Turizm Kuruluşları Uluslararası Birliği (RTKUB) şeklinde yeniden adlandırılmıştır. Turizmin ekonomi ve diğer alanlar karşısında artan önemi doğrultusunda ülkelerin bu sektöre atfettikleri önemde artmıştır. 1969 yılında BM Genel Kurulu’nun, BM’nin mevcut sistemiyle işbirliği halinde, Örgüt’ün turizm alanında “karar alıcı ve merkezi” rol üstlenmesi gerektiği yolunda bir tavsiye kararı almasının ardından RTKUB’un ismi, Dünya Turizm Örgütü olarak değiştirilmiş ve ilk Genel Kurul toplantısı 1975 yılında Madrid’de gerçekleştirilmiştir. 1976 yılında BM Kalkınma Programı’nın (UNDP) icracı bir ajansı haline gelmiştir .

Dünya Turizm Örgütü’nün Temel Organları

1. Genel Kurul : Örgütün en yüksek organı olan Genel Kurul, bütçeyi onaylamak ve turizm sektörü için önemli konuları görüşmek için iki yılda bir toplanmaktadır. Genel Kurul ayrıca, her dört yılda bir Genel Sekreteri seçmektedir. Genel Kurul oy kullanma yetkisine sahip Tam Üyeler ile Ortak Üyelerden oluşmakta, Bağlı Üyeler ile diğer uluslararası teşkilatların temsilcileri ise Genel Kurula gözlemci olarak katılabilmektedirler.

2. İcra Konseyi: Dünya Turizm Örgütünün yürütme kuruludur. Örgütün faaliyetlerini izlemek ve bütçenin amacına uygun şekilde kullanılmasını kontrol etmekle yükümlüdür. Genel Kurul tarafından seçilen toplam 31 üyeden oluşmaktadır.

3. Bölgesel Komisyonlar: Dünya Turizm Örgütü altı bölgesel komisyondan oluşmaktadır. Afrika, Amerika kıtası, Doğu Asya ve Pasifik, Avrupa, Ortadoğu ve Güney Afrika Komisyonları kendi bölgelerinin Tam ve Ortak Üyelerinden müteşekkil olup, yılda en az bir kez toplanmaktadırlar.

4. Komiteler: Komite üyeleri idari konularda ve programın içeriğine ilişkin danışmanlık görevini üstlenmişlerdir. Bunlar; Program ve Bütçe Komitesi, Turizm ve Rekabetçilik Komitesi, İstatistik ve Turizm Uydu Hesabı Komitesi, Bağlı Üyeliklere Başvuruların Değerlendirilmesi Komitesi, Turizm ve Sürdürülebilirlik Komitesi ve Turizm Etiği Komitesidir.

5. Sekretarya: Faaliyetlerini 110 kişilik kadrosuyla Madrid’de bulunan Merkez’den yürütmektedir. Örgütün programlarının uygulanması ile üyelerin ihtiyaçlarının karşılanması görevi Sekretaryanın sorumluluğundadır. Diğer taraftan Bağlı Üyelere, İspanya Hükümeti tarafından finanse edilen Madrid’deki Merkez tarafından destek sağlanmaktadır. Bağlı üyelerden müteşekkil bir Danışma Konseyi yılda bir kez toplanarak program hakkında Sekretaryaya tavsiyelerde bulunmaktadır.