Soykırım

Soykırım, uluslararası ceza hukukunda insanlığa karşı suçlardan ayrı, bağımsız bir suç olarak kabul edilmektedir. Soykırım bağımsız suç tipi özelliğini 1948 Sözleşmesi’nin yürürlüğe girmesi ile kazanmıştır. 1 Temmuz 2002’de yürürlüğe giren Roma Statüsü ile kurulan Uluslararası Ceza Divanının kurucu antlaşmasının 6. Maddesinde de soykırım suçuna ayrıca yer verilmiştir.

Soykırım suçunun nasıl meydana geldiği, Roma Statüsü bakımından bentler halinde sıralanmıştır. Bu suçun gerçekleşebilmesi için belirlenen bu fiillerden herhangi birisinin işlenmesi gerekmektedir. Bu fiiller şu şekilde sıralanabilir:

• Mağdur ya da mağdurların belirli bir ulusal, etnik, ırki veya dinsel gruba mensup olması;
• Hedef alınan grup mensuplarının yok edilmesine matuf olarak, aşağıdaki davranışlardan herhangi birinin gerçekleştirilmiş olması;
• Failin bu ulusal, etnik, ırki dinsel grubu kısmen ya da tamamen yok etme saikiyle hareket etmesi;
• Fiilin sistematik olması, TCK’dan bahisle (bir planın icrası suretiyle) işlenmesi.

Soykırım suçunun maddi unsurlarından olan fail bakımından herhangi bir özgü nitelik aranmaz. Bu suçun faili herhangi bir kişi olabilir. Ancak bu suçun mağduru olabilmek için belirli koşullara haiz olunması gerekmektedir. Bu suçun mağduru belirli bir ulusal, etnik, ırki veya dinsel gruba mensup olmalıdır. Bu sayılan gruplar sınırlayıcıdır. Dolayısıyla bu sayılanlar geniş yorumlanmamalıdır. Bu suçun gerçekleşmesi için önemli olan failin saikinin, mağdurun şahsından farklı olarak, münhasıran mağdurun üyesi olduğu gruptur. Bu temel saikten hareketle soykırım suçunun meydana gelmesindeki temel husus, mağdurun belirli bir gruba aidiyeti sebebiyle hedef olması hakkındadır. Esasen soykırım suçunda vurgulanması gereken temel özellik, suçun ancak özel kastla işlenebilen bir fiil olmasıdır.

Hazırlayan: o-Staj Uluslararası Hukuk Stajyeri Aybüke Akit