"Sosyalizm" sayfasının sürümleri arasındaki fark

TUİÇ Sözlük sitesinden
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
("Sosyalizm, 19. yüzyılın başlarında endüstriyel kapitalizme bir tepki olarak ortaya çıkmıştır. En önemli temsilcisi Karl Marx'tır. Sosyalizm,..." içeriğiyle yeni sayfa oluşturdu)
 
1. satır: 1. satır:
Sosyalizm, 19. yüzyılın başlarında endüstriyel kapitalizme bir tepki olarak ortaya çıkmıştır. En önemli temsilcisi [[Karl Marx]]'tır. Sosyalizm, büyüyen, baskı altına alınan ve sömürülen endüstriyel işçi sınıfının çıkarlarını savunur. En temel Sosyalizm'in amacı kapitalist ekonomi temelli piyasa mübadelesini ortadan kaldırarak yerine ortak mülkiyet temelli bir ekonomi yerleştirmektir. <ref> HEYWOOD Andrew, Politics, 2013. </ref>
+
Sosyalist fikirler, 17. yüzyılın "Levellers ve Diggers"ine veya [[Thomas More]]'un ''Ütopya'''sına ([1516] 1965) hatta [[Platon]]'un ''Devlet'''ine kadar geriye götürülebilirse de, sosyalizm 19. yüzyılın başlarına kadar, siyasî bir inanç olarak şekillenmiş değildi. Sosyalizm sanayi kapatilazminin ortaya çıkışına bir tepki olarak gelişti. Önceleri fabrika üretiminin yaygınlaşmasının tehdit ettiği esnaf ve zanaatkârların çıkarlarını dile getirdi; ancak bundan kısa bir süre sonra büyüyen sanayi işçi sınıfıyla, yani erken sanayileşme döneminin "fabrika yemi"yle bağlantılı hâle geldi. İlk biçimleriyle sosyalizm köktenci, ütopyacı ve devrimci karakter taşımaya eğilimliydi. Hedefi, piyasa mübadelesine dayalı kapitalist ekonomiyi kaldırmak ve yerine nitelik bakımından ondan farklı olan ve genellikle ortak mülkiyet ilkesi üzerine bina edilen sosyalist toplumu koymaktı. Sosyalizmin bu şeklinin en etkili temsilcisi, fikirleri 20. yüzyıl komünizmi için temel oluşturan [[Karl Marx]]'tı. <ref>Heywood, Andrew, Siyaset, çev.: Bekir Berat Özipek, Bahattin Seçilmişoğlu, Atilla Yayla, Hasan Yücel Başdemir, Anakara: Adres Yayınları, 18. Baskı, 2017.</ref>
  
 
{{Kaynakça}}
 
{{Kaynakça}}

03.00, 3 Şubat 2018 tarihindeki hâli

Sosyalist fikirler, 17. yüzyılın "Levellers ve Diggers"ine veya Thomas More'un Ütopyasına ([1516] 1965) hatta Platon'un Devletine kadar geriye götürülebilirse de, sosyalizm 19. yüzyılın başlarına kadar, siyasî bir inanç olarak şekillenmiş değildi. Sosyalizm sanayi kapatilazminin ortaya çıkışına bir tepki olarak gelişti. Önceleri fabrika üretiminin yaygınlaşmasının tehdit ettiği esnaf ve zanaatkârların çıkarlarını dile getirdi; ancak bundan kısa bir süre sonra büyüyen sanayi işçi sınıfıyla, yani erken sanayileşme döneminin "fabrika yemi"yle bağlantılı hâle geldi. İlk biçimleriyle sosyalizm köktenci, ütopyacı ve devrimci karakter taşımaya eğilimliydi. Hedefi, piyasa mübadelesine dayalı kapitalist ekonomiyi kaldırmak ve yerine nitelik bakımından ondan farklı olan ve genellikle ortak mülkiyet ilkesi üzerine bina edilen sosyalist toplumu koymaktı. Sosyalizmin bu şeklinin en etkili temsilcisi, fikirleri 20. yüzyıl komünizmi için temel oluşturan Karl Marx'tı. [1]


  1. Heywood, Andrew, Siyaset, çev.: Bekir Berat Özipek, Bahattin Seçilmişoğlu, Atilla Yayla, Hasan Yücel Başdemir, Anakara: Adres Yayınları, 18. Baskı, 2017.