Anasayfa/Owen-Stoltenberg Planı

TUİÇ Sözlük sitesinden
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla

1993 yılında ortaya atılan plan, Lord Owen ve Norveç eski Dışişleri Bakanı Thorvald Stoltenberg tarafından hazırlanmıştır. Bu plan, Vance-Owen Planı’nın başarılı olamaması üzerine yeni çözüm arayışları için hazırlanmıştır. Planda ‘Bosna-Hersek Birleşik Cumhuriyetler Birliği’ fikri oluşturulmuştur. Bu plana göre; Birlik’i oluşturacak üç etnik cumhuriyetin askeri güçleri olmayacak, mevcut olanlar BM ve AT gözetiminde dağıtılacak, bütün cumhuriyetlerde çifte vatandaşlık hakkı tanınacak ve bütün vatandaşlar Adriyatik kıyısındaki Neum Kasabası ile Sava nehrine erişme fırsatına sahip olacaktır. Cumhuriyetler Birliği’nin cumhurbaşkanlığı görevi ise, dönüşümlü olarak üç cumhuriyetin devlet başkanlarınca yürütülecektir.[1] Bu planda Müslüman Boşnaklara nüfuslarıyla ters orantılı bir toprak verilmesi öngörülmüş ve Boşnaklar tarafından tepkiyle karşılanmıştır. Nüfusun %44’ünü oluşturan Boşnaklara %30 toprak payı kalıyor. Bu plana göre ülke birbirlerine koridorlarla bağlı dört parçadan oluşuyor. Parçalardan biri olan Mostar ise AB yönetimi altına veriliyordu.[2] Üç Bölgeli Barış Planı olarak da anılan bu plan, esnek bir devlet sistemi sunduğu için dağılmaya ve milliyetçi unsurların başka büyük devletlere katılmalarına çok müsaittir.

  1. Tunç Pulat, Bosna-Hersek’te Devlet İnşa Süreci: 1996-2013 Dayton Antlaşması Sonrasında Bosna-Hersek, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atılım Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2015, sayfa 28.
  2. Göknil Erbaş, AB’nin Ortak Dış ve Güvenlik Politikası Oluşturma Sürecinde Batı Balkanlar, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2005, sayfa 25.