Apartheid

Apartheid

Afrika dilinde kelime anlamı “ayrılık” manasına gelmektedir. Güney Afrika’da Ulusal Parti’nin 1948’de iktidara gelmesiyle birlikte ırk ayrımı politikalarına sahip olan ve tamamen beyazlardan oluşan baskıcı hükümet sisteminin adıdır. Bu yönetim anlayışının içerdiği politikalar doğrultusunda karma evliliklerin yasaklanması, eğitimde fırsat eşitsizliği gibi birçok ırkçı yasa kabul edildi. Apartheid döneminde, siyah Güney Afrikalılar (nüfusun çoğunluğu) beyazlardan ayrı bölgelerde yaşamak zorunda kaldı, ayrı kamu tesisleri kullandılar ve iki grup arasındaki temas sınırlandırıldı. 1960-1994 yılları arasında yaklaşık 3,5 milyon siyah yaşadıkları yerlerden, yeni kurulmuş ekonomik ve sosyal altyapıları olmayan bölgelere göç ettirilip yokluk içinde yaşamaya zorlandı. Güney Afrika içinden ve dışarıda oluşan güçlü muhalefete rağmen yasaları 50 yıl boyunca geçerli kaldı. 1970’li yıllarda ekonomik krizin patlak vermesiyle birlikte grevler ve öğrenci isyanları artmaya başladı. Siyahların mücadelesinde yeni bir direniş ruhu kazandırması açısından dönüm noktası oldu. Rejimin tüm saldırıları ve katliamlarına rağmen protestolar devam etti ve siyasi iktidara karşı talepler bu protestolarda yerini aldı. Güney Afrika Ulusal mücadelesi başta ANC ile iktidardaki beyazların ırkçı-ayrımcı politikalarının son bulmasını sağladı. 1994 yılında Afrika Ulusal Konseyi (ANC) lideri Nelson Mandela halk oylamasıyla Güney Afrika Cumhuriyeti’nin ilk siyah başkanı oldu.

1. Steve Biko, Siyah Bilinci, Dipnot Yayınları, 2014, s.8-14

2. https://gaiadergi.com/guney-afrikanin- irk-ayrimciliga- dayanan-rejimi- apartheid/