"Watergate Skandalı" sayfasının sürümleri arasındaki fark
Dikmenselin (mesaj | katkılar) |
Dikmenselin (mesaj | katkılar) |
||
40. satır: | 40. satır: | ||
Ülkenin sonraki ideolojik yönü için en önemlisi, o sırada seçkinler tarafından pek fark edilmese de, Amerikalıların büyük bir kısmı tüm olayı siyasi bir cadı avı olarak adlandırmıştır. | Ülkenin sonraki ideolojik yönü için en önemlisi, o sırada seçkinler tarafından pek fark edilmese de, Amerikalıların büyük bir kısmı tüm olayı siyasi bir cadı avı olarak adlandırmıştır. | ||
− | Ayrıca, bazı Nixon yönetim yetkilileri daha sonra Watergate ile ilgili suçlamalardan mahkum edildi. Bunlar arasında Nixon'ın bir zamanlar kampanya başkanı ve başsavcısı olan John Mitchell; eski Beyaz Saray Genelkurmay Başkanı H.R. Haldeman; Beyaz Saray danışmanı John Dean; ve iç politika danışmanı John Ehrlichman. | + | Ayrıca, bazı Nixon yönetim yetkilileri daha sonra Watergate ile ilgili suçlamalardan mahkum edildi. Bunlar arasında Nixon'ın bir zamanlar kampanya başkanı ve başsavcısı olan John Mitchell; eski Beyaz Saray Genelkurmay Başkanı H.R. Haldeman; Beyaz Saray danışmanı John Dean; ve iç politika danışmanı John Ehrlichman vardı. |
05.32, 19 Haziran 2021 tarihindeki hâli
Watergate skandalı, 17 Haziran 1972’de Washington DC'deki Watergate ofis-apart-otel kompleksindeki Demokratik Ulusal Komite (DNC) karargahında beş hırsızın tutuklanmasının ardından ortaya çıkan ve ABD Başkanı Richard M. Nixon’ın 9 Ağustos 1974'te istifa etmesine sebep olan siyasi skandaldır.
Tarihçesi
17 Haziran 1972'de, polis DNC'nin Watergate kompleksindeki ofisinde beş hırsızı yakaladı. Tutuklama, ertesi sabah Washington Post'ta "Deep Throat" olarak bilinen ve daha sonra FBI yetkilisi Mark Felt olarak tanımlanan bir kaynağın yardımıyla Alfred E. Lewis, Carl Bernstein ve Bob Woodward tarafından yazılan bir makalede bildirildi. Washington Post'un o tarihte bildirdiğine göre, şüpheliler, kilit açma, sırayla seri numaralarına sahip 100 dolarlık banknotlar ve polis çağrılarını alabilen bir kısa dalga alıcısı da dahil olmak üzere bir dizi öğeyle birlikte bulundu. Kısa bir süre sonra, Woodward ve Bernstein ve Federal Soruşturma Bürosu (FBI) müfettişleri, hırsızlıkta iki işbirlikçinin kimliğini tespit ettiler. Bu adamlardan biri, James McCord Jr., Başkanı Yeniden Seçme Komitesi'nin güvenlik şefiydi. [1]
Başkanlık Basın Sekreteri Ron Ziegler, başkanın “üçüncü sınıf bir hırsızlık girişimi” hakkında yorum yapmayacağını söyledi. Bu arada, komplocular hırsızlık ekipmanları ve 100 dolarlık banknotlar da dahil olmak üzere kanıtları yok etti.
Siyasi soruşturmalar, Şubat 1973'te Senato'nun Watergate skandalını araştırmak üzere bir Komite kurmasıyla başladı. Nixon'ın eski Beyaz Saray Danışmanı John Dean'in ifadeleri de dahil olmak üzere, Komite'nin halka açık oturumları sansasyoneldi. Komite ayrıca, Beyaz Saray'ın gizli ses kayıtlarının varlığını ortaya çıkararak Kongre ile Başkan arasında büyük bir siyasi ve hukuki mücadeleyi ateşlemiş oldu. 1974'te ise Temsilciler Meclisi, Yargı Komitesine Nixon aleyhindeki görevden alma işlemlerini inceleme yetkisi verdi.
Tutuklanan beş hırsız ve iki suç ortağının yargılanması, Nixon'ın ikinci dönem göreve başlamasından iki haftadan kısa bir süre önce federal mahkemede başladı. Hırsızlık, komplo ve federal telefon dinleme yasalarının ihlali suçlamalarına ilişkin nispeten dar iddianame, Beyaz Saray'ın skandalı kontrol altına alma başarısına işaret ediyordu. Ancak baş yargıç John J. Sirica, iddianamede yer almayan konularda, yani Beyaz Saray'ın mali ve kurumsal katılımı ve yeniden seçim kampanyasıyla ilgili olarak sanıkları ve tanıkları rahatsız etmeye devam etti.
Ancak en sansasyonel açıklama, Beyaz Saray yardımcısı Alexander Butterfield'ın komiteye Nixon'ın Oval Ofis'teki telefon görüşmelerini ve konuşmalarını kaydeden gizli bir kayıt sistemine sahip olduğunu söylediği Temmuz 1973'te geldi. Nixon kasetleri yayınlamayı reddettiğinde, savcı Cox mahkeme celbi yayınladı. Beyaz Saray daha sonra mahkeme celbi kasetlerinden bazılarını yayınlamayı kabul etti, ancak bir tanesinde gizemli 18 dakikalık bir boşluk vardı. Ama yine de, yürütme ayrıcalığına atıfta bulunarak gerçek kasetleri teslim etmeyi reddetti. Nisan 1974'te Beyaz Saray, Oval Ofis kasetlerinin 1200 sayfadan fazla düzenlenmiş transkriptini yayınladı. 20 Mayıs'ta Yargıç Sirica, Nixon'a ek kasetleri teslim etmesini emretti. 24 Temmuz 1974'te ABD Yüksek Mahkemesi, Beyaz Saray'a Beyaz Saray konuşmalarının teyp kayıtlarını teslim etmesini emretti. Nixon, "yürütme imtiyazı"na atıfta bulunarak ulusal güvenlik gerekçesiyle bunları sağlamayı reddetti. Nixon bir hafta sonra, 23 Haziran 1972'de kasetleri yayınladığında, konuşma, Nixon'ın tekrarlanan masumiyet iddialarının aksine, en başından beri örtbas etmede başrol oynadığını gösterdi. "Sigara tabancası" kaseti olarak adlandırılan bu kayıt, Nixon'ın geriye kalan desteklerinden kalan çok az şeyi ortadan kaldırdı. En yakın yardımcıları bile ona istifa etmesi gerektiğini ya da neredeyse kesin bir suçlama ihtimaliyle yüzleşmesi gerektiğini söyledi.
Nixon, 1973 ve 1974 yıllarında Watergate skandalı hakkında üç büyük konuşma yapmıştır. İlki, Dean, Haldeman ve Ehrlichman'ın ayrıldığını duyurduğu 30 Nisan 1973'teydi. 15 Ağustos 1973'te daha meydan okuyan bir konuşma yapıldı. Belki de politik olarak en zor konuşma, Nixon'ın Beyaz Saray kasetlerinin kısmi transkriptlerini yayınladığı 29 Nisan 1974'teki konuşmaydı.
İstifa
Nixon'ın görevdeki son günleri 1974 yılının Temmuz ayı sonlarında ve Ağustos ayının başlarında geldi. Meclis Yargı Komitesi, önerilen dört Suçlama Maddesinden üçünü kabul etmek için oy kullandı ve bazı Cumhuriyetçiler, Başkan'ın görevden alınmasını önermek için Demokratlarla birlikte oy kullandı.
Ağustos'ta istifasını açıkladı ve artık yönetecek "yeterince güçlü bir siyasi tabana" sahip olmadığını belirtti. Nixon ertesi gün 9 Ağustos öğle saatlerinde ofisten ayrıldı.
8 Ağustos 1974 akşamı saat 9'da Nixon ulusal televizyonda yayınlanan bir istifa konuşması yaptı. Ertesi sabah, istifa mektubunu Dışişleri Bakanı Dr. Henry Kissinger'a göndermeden önce Beyaz Saray personeline son sözlerini yaptı. Gerald Ford, Nixon 9 Ağustos 1974'te istifa ettiğinde Amerika Birleşik Devletleri'nin 38. Başkanı oldu. Ford, seçilmeden her iki pozisyona da yükselen ilk Başkan Yardımcısı ve ilk Başkandı. 8 Eylül 1974'te, yeni başkan Gerald Ford, Nixon'a başkanken işlemiş olabileceği herhangi bir suç için tam ve koşulsuz bir af vermeyi seçti. Af zamanında, çok sayıda Amerikalı, Nixon'ın suçlardan suçlu olduğuna ve Ford'un onu başkan olduğu için karşılıksız olarak affettiğine ikna olmuştu.
İstifa Sonrası
Richard Nixon'ın istifasına yol açan Watergate soruşturmaları, Amerikan Anayasası ve siyasi değerlerin işleyişinde bir vaka çalışmasıdır. [2] Yaklaşık 35 milyon Amerikalı, duruşmaları izlemiştir. Watergate'in Amerika Birleşik Devletleri'nde derin sonuçları olmuştur. Uzun bir mahkumiyet listesi ve diğer kayıplar vardı. Örneğin, medyanın daha agresif bir tavrı ortaya çıktı. Yeni Kongre, kampanya finansmanı reform yasasını onayladı ve CIA ve diğer ulusal güvenlik kurumlarındaki yetki suiistimallerini araştırdı. Woodward ve Bernstein'ın çok satan bir kitap olan All the President's Men'de anlatılan haberleri ve bir hit film Amerikan gazeteciliğine yeni bir düşmanlık kazandırdı. Çok geçmeden, cumhurbaşkanının görevi kötüye kullanma iddialarını soruşturmak için özel savcıların atanması Washington'da norm haline geldi. Watergate'in etkisi, 1998-99 Clinton suçlamasında hissedildi.
Ülkenin sonraki ideolojik yönü için en önemlisi, o sırada seçkinler tarafından pek fark edilmese de, Amerikalıların büyük bir kısmı tüm olayı siyasi bir cadı avı olarak adlandırmıştır.
Ayrıca, bazı Nixon yönetim yetkilileri daha sonra Watergate ile ilgili suçlamalardan mahkum edildi. Bunlar arasında Nixon'ın bir zamanlar kampanya başkanı ve başsavcısı olan John Mitchell; eski Beyaz Saray Genelkurmay Başkanı H.R. Haldeman; Beyaz Saray danışmanı John Dean; ve iç politika danışmanı John Ehrlichman vardı.
Ayrıca Bakınız
- İlgili film: Başkanın Bütün Adamları (1976)
- İlgili Belgesel: Watergate (1994)
Hazırlayan: Selin Dikmen