Paris Antlaşması(1951)

TUİÇ Sözlük sitesinden
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla

[1]Fransa,Almanya, Italya, Benelux ülkeleri arasında imzalanan Paris Antlaşması [2] Avrupa Ülkeleri arasında oluşan ilk entegrasyon hareketidir.Avrupa Birliği için atılan ilk adımdır. Antlaşma ile Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu kurulmuştur. Buna ek olarak, ortak bir Yüksek Makam pazarı, rekabet kurallarına saygı ve fiyat şeffaflığını denetlemiştir. Bu antlaşma, bugün bildiğimiz kurumların kökenidir. Kuruluş amacı; Avrupa kıtasındaki ekonomiyi yeniden yapılandırmak ve gerekli görülen kalıcı barışın sağlanmaktır. Böylece, Franco-German 'kömür' ve 'çelik' üretiminin bir araya getirilmesi fikri ortaya çıktı ve Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (AKÇT) kuruldu. Bu iki hammadde, iki ülkenin endüstrisinin ve gücünün temelini oluşturduğu için bu seçim sadece ekonomik değil, aynı zamanda siyasi idi. Altında yatan siyasi hedef ise Franco-Alman dayanışmasını güçlendirmek, savaş hayallerinden vazgeçmek ve Avrupa entegrasyonunun yolunu açmaktı. Antlaşma 23 Temmuz 1952 yılında yürürlüğe girmiştir. Antlaşma’nın yürürlüğe girdikten sonra elli yıl boyunca yürürlükte kalması kararlaştırılmıştır. Antlaşma süresi 23 Temmuz 2002'de dolmuştur.

Paris Anlaşması metinleri 31 Ekim 1951 ile 16 Haziran 1952 tarihleri arasında tarafların yasama organlarınca onaylanmış ve 25 Eylül 1952’de AKÇT kurulmuş, Yüksek Otorite’nin Başkanlığına Jean Monnet atanmıştır. Topluluğun merkezi Lüksemburg olmasına rağmen, Ortak Meclis devamlı olarak Avrupa Konseyi’nin Strasbourg’taki salonunda faaliyetlerini yürütmektedir. Antlaşma dört başlıktan oluşmaktadır. Birincisi Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu, ikincisi Topluluk kurumları, üçüncüsü ekonomik ve sosyal hükümler, dördüncüsü de genel hükümleri içermektedir.[3] Antlaşma’nın 1. Maddesinde [4], Antlaşmaya taraf olan devletlerin kendilerini, ortak market, ortak hedefler ve ortak kurumlar temelinde bir araya getirdiğini belirtiyor. Topluluğun amacı ise 2. Madde de belirtilmiştir.

Buna göre Topluluğun amacı:

1-Ekonomik genişlemeye katkıda bulunmak

2-İstihdamın geliştirilmesi

3-Yaşam standartlarının yükseltilmesi olarak belirtilmiştir.

Antlaşmaya göre Topluluğun kurumlarını, Danışma Kurulu tarafından desteklenen bir Yüksek Makam; Ortak Meclis; üye ülkelerin bakanlarını içerecek olan Özel Konsey ve Adalet Divanı oluşturur.

Yüksek Makam, Antlaşmada belirtilen amaçların yerine getirilmesini temin etmekle yükümlüydü. Makam, altı yıllığına atanan dokuz üyeden oluşuyordu. Üyeler sadece üye ülkelerden olacak şekilde ve her üye ülkeden bir kişi olacak şekilde seçiliyordu. Amacı; Üretimin modernizasyonu ve geliştirilmesi, ürünlerin aynı şartlar altında tedarik edilmesi, ortak bir ihracat politikasının geliştirilmesi, kömür ve çelik endüstrilerindeki çalışma koşullarının iyileştirilmesi konularında denetim yapar,kararlar alır, tavsiyelerde bulunur ve görüş bildirirdi.

Meclis, Üye Devletlerin temsilcilerden oluşan ve Antlaşma ile kendisine verilen denetleyici yetkilerini kullanıyordu.

Özel Konsey, ulusal hükümetlerin altı temsilcisinden oluşuyordu. Konsey Başkanlığı, her Üye Devlet tarafından sırasıyla üç aylık bir süre boyunca tutulmuştur. Görevi ise Yüksek Makam'ın faaliyetlerini ve hükümetlerin genel ekonomik politikasını uyumlu hale getirmekti. Yüksek Makam'ın aldığı önemli kararlar için onayı gerekiyordu. Bu yüzden Konsey ile Yüksek Makam birbirlerine danışırlar ve bilgi alışverişinde bulunurlar.

Mahkeme’nin görevi ise Antlaşma’nın uygulama düzenlemelerinin yorumlanması ve uygulanmasında hukukun üstünlüğünü sağlamaktır. Mahkeme, altı yıllığına atanan yedi yargıçtan oluşur. [5]