Hukuk Kuralları ile Görgü Kuralları Arasındaki İlişki

TUİÇ Sözlük sitesinden
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla

Görgü kuralları, toplum hayatında kişiler arasındaki ilişkileri düzenleyen, uyulması gereken kurallardır. Görgü kuralları kişilerin nasıl davranamsı gerektiğini düzenler. Görgü kuralları, toplumun tümünü veya bir bölümünü ilgilendirir.

Görgü kuralları zaman içinde değişebilir, bu kuralların temelinde süresiz olarak geçerli bir değer sistemine dayanması zorunluluğu yoktur. İyi ve kötü görgü kuralları vardır; görgü kuralı, doğrudan doğruya davranışın iyi veya kötü olduğunu ifade etmez. Örnek: Önceleri yemekleri büyük bir şapırtıyla yemek görgü kuralı sayılmakta ve ev sahibine iltifat olarak görülmekteydi. Böylece yemeğin lezzetli olduğu vurgulanırdı.

Görgü kurallarına aykırı bir davranış sosyal bir baskıyla karşılaşır. Örnek: Bugün yemeği büyük bir şapırdatmayla yemek sofra adabına uygun düşmemektedir. Bu şekilde yemek yemesi halinde kişinin sosyal baskıyla karşı karşıya kalması normaldir.

Zaman içinde bazı görgü kurallarının hukuk kuralları haline dönüşmesi çok sınırlı da olsa mümkündür. Örnek:Askerlerin birbirlerine selam verme mecburiyeti kanunla düzenlenmiştir. Hosteslerin de belli bir kıyafet giyme mecburiyetleri vardır.

Hukuk Kuralları ile Görgü Kuralları Arasındaki Farklar

1- Görgü kuralları, kişilerin birbirleri ile karşılaştıklarında uymaları gerekli belirli davranış biçimlerini düzenler. Özellikle, aynı çevreye mensup kişilerin karşılaştıkları zaman sergiledikleri davranışları öngörür. Bu kurallara uyulması daha dar çevrelerde söz konusu olur. Bu kuralların ahlak ve din kuralları ölçüsünde sosyal hayatın düzenlenmesinde etkili olduğu söylenemez. Hukuk kuralları ise ülkenin tümünde geçerli olan davranış kurallarıdır.

2- Görgü kuralları yazılı olmayan kurallardır. Hukuk kurallarının büyük bir çoğunluğu ise yazılı kurallardır, yazılı olmayanlar da bell,, tespit edilmiş kurallardır.

3- Görgü kuralları insanlara sadece yükümlülük yükleyen kurallardır. Hukuk kuralları kişilere aynı zamanda yetki veren kurallardır.

4- Görgü kurallarının yaptırımı toplumdaki birtakım değer hükümleridir, kişinin görgüsüz, kaba gibi nitelendirilmesi gibi. Hukuk kurallarının yaptırımı devlet gücüdür.