Avrupa Savunma Topluluğu Antlaşması-Pleven Planı sayfasının kaynağını görüntüle


Avrupa Savunma Topluluğunu kuran Antlaşma, 27 Mayıs 1952'de Avrupa entegrasyonunun 6 üye ülke (Batı Almanya, Fransa, İtalya ve Benelüks ülkeleri) ile imzalanan ve onaylanmamış bir antlaşmadır. Antlaşma, bir pan-Avrupa savunma gücü olan bir Avrupa Savunma Cemiyeti (EDC) yaratmış olacaktı.  Antlaşma Fransız Parlamentosu'nda onay almayı başaramadı ve sonuç olarak hiçbir zaman yürürlüğe girmedi. Bunun yerine, Batı Almanya NATO'ya kabul edildi. Antlaşma, 1950'de Fransa Başbakanı [[René Pleven]] tarafından Amerika'nın Batı Almanya'nın yeniden silahlanması çağrısına yanıt olarak önerilen Pleven Planı ile başlatıldı.

Antlaşma fikrinin arka planında 1940'ın sonlarında Soğuk Savaş'ın yarattığı bölünmeler giderek daha belirgin hale gelir. Birleşik Devletler, olası bir Sovyet işgalinden korkarak, SSCB'nin artan gücüne kuşkuyla baktı ve Avrupa devletleri savunmasız hissettiler. Bu güvensizlik ve şüphe ortamında, Birleşik Devletler Batı Almanya'nın yeniden silahlanması olarak Avrupa ve Batı bloğunun güvenliğini artırmak için olası bir çözüm olarak düşünüldü<ref> Ruane, Kevin-The Rise and Fall of the European Defence Community: Anglo-American Relations and the Crisis of European Defense,2000,pp.1,2.</ref>. 

'''Pleven Planı''' <ref>René Pleven'ın Avrupa ordusunun kuruluşu hakkındaki ifadesi https://www.cvce.eu/en/obj/statement_by_rene_pleven_on_the_establishment_of_a_european_army_24_october_1950-en-4a3f4499-daf1-44c1-b313-212b31cad878.html</ref>

II. Dünya Savaşı sonrası, Almanya hala ordusunu yeniden yapılandırma çalışıyordu. İngiltere ve ABD Almanya'yı yeniden silahlandırmak istedi.Fransa'nın Başbakanı René Pleven, 24 Ekim 1950'de başta Jean Monnet olmak üzere uluslarüstü bir Avrupa Ordusu yaratmayı amaçlayan bir plan hazırladı<ref>https://www.cvce.eu/en/education/unit-content/-/unit/803b2430-7d1c-4e7b-9101-47415702fc8e/29a4e81c-c7b6-4622-915e-3b09649747b8</ref>.Bu proje ile Fransa aynı zamanda Amerika'nın bölünmelerini ve dolayısıyla Almanya'nın silahsızlandırılmasını önleyerek Amerika'nın taleplerini yerine getirmeye çalıştı. Fransa, Almanya'nın yeniden kendi ordusuna sahip olmasını istemediğinden ve Sovyet Rusya'nın saldırı olasılığından dolayı bu duruma karşı geldi.Tıpkı Schuman Planı, Almanya'nın ekonomik gücü yeniden savaş yapma riskini sona erdirecek şekilde tasarlandığından, Pleven Plan ve EDC'nin aynı ihtimali önlemesi amaçlandı. Fransa'nın çözümü ise Almanya'nın kendi ordusuna sahip olmasını kabul etmek ve Avrupa Savunma Topluluğu'nu kurmaktı.Pleven Planına göre, Avrupa Ordusunun üye devletlerden askeri birliklerden oluşması ve üye devlet bakanlarından oluşan bir konsey tarafından yönetilmesi gerekiyordu. Almanya'nın kendi ordusu da Avrupa Ordusu buyruğu altına girecekti<ref>https://www.cvce.eu/en/education/unit-content/-/unit/803b2430-7d1c-4e7b-9101-47415702fc8e/29a4e81c-c7b6-4622-915e-3b09649747b8</ref> ve bu ordu Batı Almanyası'nı Sovyet Rusya'nın olası saldırılarına karşı koruyacaktı.
Müzakereler 15 Şubat 1951'de başladı.Fransa, güvenlik ve savunmada ulusal egemenliğin kaybolmasından endişe etti ve bu yüzden gerçekten ulusüstü bir Avrupa Ordusu Paris tarafından tolere edilemedi. Bununla birlikte, bir Batı Almanya ordusuna olan güçlü Amerikan ilgisi nedeniyle, Avrupa Savunma Topluluğunun (AST) adını değiştiren, değiştirilmiş bir Pleven Planının taslak anlaşması Mayıs 1952'de Fransız desteğiyle hazırdı. Yeni AST Antlaşması 27 Mayıs 1952'de imzalandı. Ancak Antlaşmanın onaylanması sürecinde yaşanan sıkıntılar, Antlaşmanın yürürlüğe girmesine engel oldu. AST Antlaşması bazı taraf devletlerce onaylanmış olmasına rağmen, Fransa Ulusal Meclisi’nde Ağustos 1954’te yapılan oylamada AST oluşumu 264 olumlu ve 43 çekimser oya karşılık, 319 olumsuz oy ile reddedildi. Almanya’nın yeniden silahlanmasından duyulan rahatsızlık, Fransız Hükümetinin askeri güçlerin kontrolü konusunda bundan böyle tek yetkili olamayacak olması, Avrupa savunma gücünün ne derece etkili olabileceği konusundaki mevcut şüpheler ve Avrupa’nın en güçlü ordusuna sahip Birleşik Krallık’ın bu yapıya dahil olmaması Fransa’nın AST Antlaşması’nı reddetmesinin arkasındaki sebeplerden bazılarıydı<ref> https://www.cvce.eu/en/education/unit-content/-/unit/1c8aa583-8ec5-41c4-9ad8-73674ea7f4a7/bd191c42-0f53-4ec0-a60a-c53c72c747c2</ref>.1945’ten itibaren Avrupa siyasetinde karşılaşılan ilk kriz olarak nitelendirilebilecek AST Antlaşması’nın reddedilmesi ile, ortak bir savunma topluluğu oluşturma fikri son bularak, bir ‘Avrupa Siyasal Birliği’ kurma girişimleri bir süreliğine üye devletlerin gündemlerinden çıktı.Fransa Ulusal Meclisinde yapılan başarısızlığın ardından Almanya, NATO'ya kabul edildi


{{Kaynakça}}